خلاصة:
هدف اصلی پژوهش حاضر «بررسی جامعه شناختی تاثیرات جهانی شدن از طریق شناخت تحول پارادایم های توسعه، به خصوص رویکرد نوسازی و تاثیر آن بر اتخاذ سیاست های جمعیتی در ایران»، قبل از انقلاب اسلامی و در خلال سال های 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی است. روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای بوده و با استفاده از متدهای کمی و کیفی، متناسب با بخش های مختلف پژوهش ، به بررسی و مطالعه سیاست های جمعیتی پرداخته شده است. پژوهش حاضر چگونگی ورود ایران به چرخه نظام جهانی و هم چنین سلطه گفتمان های توسعه یافته (مرکز) را به عنوان پارادایم های غالب بر فضای کشورهای توسعه نیافته به تصویر کشیده و نشان می دهد که در فاصله سال های 1342 تا 1355 در ایران قبل از انقلاب، زمامداران وقت (پهلوی دوم) چگونه با توجه به شرایط قرارگرفته در وضعیت یک کشور توسعه نیافته، با استفاده از پارادایم مسلط «نوسازی»، به اجرای سیاست کاهش جمعیت با بهره گیری از نظریه «انتقال جمعیتی» اقدام کرده و متاثر از همین اقدامات، زمینه را برای تغییر در ساختار جمعیت و در نتیجه کاهش رشد جمعیت در ایران، بین سال های 1342 تا 1355، از حدود 2/3 درصد به میزان 6/2 درصد، فراهم کردند.
The main goal of the present research is to study the different effects of globalization، through understanding the transformation of development paradigms، especially the modernization approach and its influence on the population policy in Iran before the 1979 Revolution and during the period from 1963 to 1979. Research methodology was library method; and using quantitative and qualitative methods، proportional to different parts of research، the population policies have been examined. The present study examines Iran’s entry into the global system and illustrates the domination of development discourses as the paradigms dominating the underdeveloped countries. This study shows how the government at that time used the dominant paradigm of modernization to implement the policy of reducing population growth through the population transfer theory، and paved the way for changing the structure of the population، and as a result reduced population growth in Iran from 3.2 percent in 1963 to 2.6 percent in 1976.
ملخص الجهاز:
"جدول ٣- مقایسۀ بودجه و خدمات ارائه شدة تنظیم خانواده در برنامه های چهارم و پنجم عمرانی قبل از انقلاب برنامه NOORMAGSبودجه به ریال تعداد زنان تحت پوشش در سنین باروری تعداد مراکز درمانی تجهیز شده تعداد مراجعات جهت تامین دارو و امکانات جلوگیری کادر پزشک و غیر پزشکی تعلیم دیده اقدامات جدید برنامه چهارم 1347-1351 1/300/000/000 518/659 1926 17/373/670 ١٦/٦٢٩ پزشک و ٢٢٢/٦٢٢ ماما و افراد دوره دیده اولین گام های عقیم سازی و بستن لوله ها برنامه پنجم 1352-1356 8/056/941/000 1/090/000 20622 30/428/244 ١٣/٤٠٤ پزشک و ٥١٢/٠٥١ ماما و افراد دوره دیده مطرح شدن موضوع سقط جنین با عنوان سقط های غیرایمن منبع : (٢٠٠٩ ,Family planning Health office) بنابراین ، هماهنگ با شروع اصلاحات، سیاست کاهش میزان جمعیت در چارچوب نظریۀ گذار جمعیتی به مرحلۀ اجرا گذاشته شد و تبعات آن موجب تغییراتی در ساختار جمعیتی ایران را، بین سالهای ١٣٤٢ تا ١٣٥٥، فراهم آورد، تاجاییکه سرشماری سـال ١٣٤٥ که جمعیت ایران را ٢٥/٨ میلیون نفـر و نـرخ رشـد آن را ٣/١ درصـد در سـال، برآورد میکرد، در سومین سرشماری در ١٣٥٥ جمعیت ایـران را ٣٣/٧ میلیـون نفـر و نرخ رشد آنرا ٢/٧ درصد نشان داد."
(
, 
, 
)
