خلاصة:
بخش عمده کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده است که از جمله ویژگیهای آن بی نظمی های بارش و توزیع نامناسب زمانی و مکانی آن، سیل، خشکسالی، فرسایش خاک و بیابان زایی است. بنابراین با این وضعیت کمبود آب علاوه بر تاثیر بر اراضی کشاورزی تاثیر زیادی بر منابع طبیعی دارد. امروزه در اکثر نقاط جهان جهت تامین آب، بهبود حاصل خیزی خاک، جلوگیری از فرسایش و سیل علاوه بر آبخیزداری اقدام به تغذیه مصنوعی، پخش سیلاب و آبخوانداری میشود که تاثیرهای مثبت آن همواره مورد تایید قرار گرفته است. در این پژوهش آثار اجرای پخش سیلاب بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک مانند میزان مواد آلی، ازت، پتاسیم، فسفر، درصد رس، سیلت، شن، اسیدیته و هدایت الکتریکی انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که مقادیر ازت، فسفر، پتاسیم، ماده آلی و رس در منطقه پخش سیلاب افزایش معنی داری داشته است و مقادیر اسیدیته، شوری، سیلت و شن تغییری نداشته است. پخش سیلاب سبب حاصلخیزی خاک شده است. بنابرین ادامه اجرای اینگونه طرح ها مورد تاکید قرار می گیرد.
Most part of Iran is situated in arid and semi-arid areas. Among features are irregularity in precipitation and improper distribution in terms of time، flood and drought، soil erosion and desertification. Therefore، under such circumstances، the shortage of water along with its effect of farm lands has considerable effect on natural resources. Nowadays in most part of the world، in order to supply water، improve of soil fertility، prevent erosion and flood in additional to watershed artificial flood، flood spreading and aquifer management is utilized and its positive effects are always emphasized. In this study the effects of implemented flood spreading on some physical and chemical properties such as amount of organic mutter، Nitrogen، Phosphor، Potassium، clay، silt، sand، PH and EC comparing with the areas without flood spreading have been studied using T test. Results shows that amount of organic mutter، Nitrogen، Phosphor، Potassium and clay have been increased. The amount of silt، sand، PH and EC have been not changed. Results prove the positive effect of flood spreading on soil properties in this area. Therefore، maintain the implementations of such plans are emphasized.
ملخص الجهاز:
com انجام مطالعات و تهيه پروژه هاي پخش سيلاب به منظور افزايش پتانسيل منابع آب براي استحصال آن ، بهبود حاصل خيزي خاک و بهبود پوشش گياهي از جمله گام هاي مهم مورد نياز براي توسعه پايدار است (رفيعي مبادي، ١٣٨٤) يکي از مسائل بسيار مهم و اساسي که امروزه اکثر کشورها با آن مواجه بوده و هستند محدوديت منابع آب و خاک، استفاده بي رويه و نامطلوب از اين منابع و تخريب محيط زيست به دست انسان ها در اقصي نقاط دنيا ميباشد.
سام نژاد(١٣٩٠) در بررسي اثر پخش سيلاب آب باريک بم بر برخي ويژگيهاي فيزيکي و شيميايي خاک دريافت که پخش سيلاب باعث حاصل خيزي خاک شده است به طوري که مقادير نيتروزن ، فسفر، پتاسيم و ماده آلي در محل پخش سيلاب نسبت به شاهد افزايش معني داري در سطح ٩٩ درصد داشته است .
در اين زمينه بر اساس مطالعات دولتي(١٣٨٦) در پخش سيلاب جهان آباد تربت جام به اين نتيجه رسيدند که پخش سيلاب باعث افزايش تراکم و درصد پوشش گياهي و بهبود حاصل خيزي خاک شده است به اين صورت که کاتيون هاي سديم ، منيزيم ، کلسيم ، آهک و درصد سيلت در منطقه طرح نسبت به شاهد افزايش معني داري داشته است .
افزايش حاصل خيزي و رطوبت خاک در اثر پخش سيلاب باعث افزايش درصد پوشش گياهي در منطقه شده که اين موضوع سبب افزايش مواد آلي و درصد رس در سطح معني دار ٩٩ درصد گرديده که اين نتيجه با نتيجه حاصل از پژوهش هاي سام نژاد (١٣٩٠)، توسلي (١٣٧٩)، رهبر (١٣٨١)، سکوتياسکويي (١٣٨١)، کياحيرتي (١٣٨١)، دادرسي سبزوار(١٣٨٢)، رنگ آور (١٣٨٢)، سررشته داري (١٣٨٣)، ملايي و شفيعي (١٣٨٣)، توکلي (١٣٨٤)، دولتي (١٣٨٦) و کولارکار (١٩٨٣) همراستا است .