خلاصة:
استان سیستان و بلوچستان، جنوب شرقی ترین اسـتان کـشور در منطقه ی استراتژیک و همسایگی کشور پاکستان و افغانستان قـرار دارد. مردم این استان دارای فرهنگ ، زبان و قومیت مشترکی بـا مـردم نـواحی مرزی کشورهای همسایه میباشند. از نظر توسـعه یـافتگی ایـن اسـتان نازلترین جایگاه را در بین استانهای کشور داراست . یکـی از مـشکلات جهت اجرای برنامه های توسعه در این ناحیه آن است کـه آمـار درسـت و دقیقی از وقایع حیاتی جمعیتی در اسـتان وجـود نـدارد و پدیـدههـای چهارگانه ی حیاتی با موارد کم ثبتی و دیرثبتی روبرو میباشـد و ایـن امـر موجب میشود که اجرای برنامه های توسعه بـا مـشکلاتی مواجـه گـردد. سوال اصلی این پژوهش این است که چه عواملی باعث کم ثبتی و دیرثبتی وقایع حیاتی در نقاط مختلف استان شده و نتایج آن چیست ؟ هـدف ایـن پژوهش پاسخگویی به این سوال اساسی اسـت . در ایـن تحقیـق از روش پیمایشی استفاده شده است ، جامعه ی آماری، جمعیـت در معـرض واقعـه استان سیستان و بلوچستان میباشد که تعداد ٨٥٠ نفر از جامعه ی آماری بعنوان افراد حجم نمونه با روش نمونـه گیـری تـصادفی سـاده انتخـاب و پرسشنامه در بین آنها توزیع شده است . از آنجا که پرسش گری از زنان در استان سیستان و بلوچستان با شرایط خـاص فرهنگـی میـسر نبـود، ٢٠ درصد از پرسشنامه ها به زنان و ٨٠ درصد بقیه به مردان اختـصاص یافتـه است . از طرف دیگر از کل پرسشنامه ها ٤٠ درصد در سطح روسـتاها و ٦٠ درصد در سطح شهرهای استان توزیع شده است . اطلاعات بدست آمـده با استفاده از روشهای تحلیلی ـ توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . نتایج تحقیق نشان میدهد که موارد کم ثبتـی و دیرثبتـی وقـایع حیاتی در ناحیه ، پدیدهی رایج اسـت کـه ریـشه در عوامـل فرهنگـی و اجتماعی محلی دارد و هر نوع برنامه ریزی توسـعه را بـا مـشکل مواجـه میسازد و پیامدهای انتظامی ـ امنیتی، اقتصادی ـ اجتمـاعی و همچنـین پیامدهای مربوط به نظام آماری و آموزشی برای کشور به دنبال دارد.
ملخص الجهاز:
20 18 زابل / / 16 14 زاهدان / / 12 10 8 خاش 12 14 16 18 20 سراوان ایرانشهر سرباز / / / نیک شهر چابهار شکل ١: موقعیت مکانی منطقه ی مورد مطالعه در سطح ملی موقعیـت خـاص جغرافیـایی اسـتان در سـاحل دریـای عمـان و مجـاورت کـشورهای پاکستان و افغانستان ، وسعت زیاد و پراکنـدگی واحـدهای مختلـف توپـوگرافیکی ، کمبـود بارش و فقر منابع آب ، پراکندگی جمعیت در روستاهای کم جمعیت که بـا فاصـله ی دور از یکدیگر قرار دارند، ترکیب سنی جوان جمعیت ، ویژگی هـای قـومی و اشـتراک فرهنگـی و مذهبی مردم استان با کشورهای مجاور (پاکستان و افغانـستان )، رفـت و آمـد و ارتباطـات مختلف مردم استان با کشورهای مجاور، گرایش هـای قبیلـه ای و سـنتی ، بیـسوادی نـسبتا بالای جمعیت ، باروری و رشد طبیعی بالای جمعیت ، مهاجرپذیری اسـتان ، بـویژه پـذیرش مهاجران افغانی ، سیستم سنتی قبیله ای و پدرسالاری ، جریان هـای مهـاجرتی از اسـتان بـه کشورهای همسایه و کشورهای عربی خلیج فارس و وفـور جمعیـت شـاغلان در کـشاورزی سنتی و حضور جمعیت عشایر در ترکیب جمعیتی استان ، زمینه های اشـتغال جمعیـت در فعالیت های غیر رسمی و دستگردانی شدید کالا و معاملات غیر مجاز فرامرزی سـبب شـده است که اولا جایگاه استان و اهمیت استراتژیکی آن از اهمیت خاصـی در کـشور برخـوردار باشد و بنابراین برنامه ریزی اجتماعی ، اقتصادی دقیق را طلب نماید، ثانیا شـرایط و عوامـل مزبور زمینه های کم ثبتی و دیرثبتی وقایع حیاتی چهارگانه را فـراهم آورد و ثالثـا احتمـال سوء استفاده از وجود پدیده ی فوق در کشور، مورد توجه جدی مسئولان و برنامه ریزان قرار گیرد.