خلاصة:
در راستای استقرار مدیریت مطلوب شهری، طرح محلهمحوری با هدف تمرکززدایی، افزایش بهرهوری، تکریم مردم و رضایتمندی شهروندان، افزایش خدمات و همچنین توسعهی مشارکت شهروندان از ابتدای سال 1387 آغاز گردیده است. این پژوهش با هدف شناخت تاثیر مدیریت محله در میزان سرمایهی اجتماعی شهروندان شهر تهران (منطقهی 4) انجام شده است. مطالعه به صورت پیمایشی و توسط ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعهی آماری، شهروندان بالای 15 سال و ساکن در محلات (20 محله) منطقهی 4 شهر تهران میباشند که در مجموع بالغ بر (1057000) نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384 نفر محاسبه شده است. شیوهی نمونهگیری به صورت تصادفی ساده بوده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز از نرمافزار لیزرل استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بین متغیر مدیریت محله و مولفههای سرمایهی اجتماعی (اعتماد اجتماعی، مشارکت، انسجام، پیوندهای اجتماعی غیر رسمی، تعلق اجتماعی) رابطهی معنادار و مستقیمی وجود دارد. متغیر اعتماد اجتماعی با ضریب همبستگی برابر با (368/0=r) دارای بیشترین رابطه و متغیر تعلق اجتماعی با ضریب همبستگی برابر با (289/0=r) دارای کمترین رابطه با متغیر محلهمحوری (مدیریت محلی) است.
ملخص الجهاز:
این رویکرد جدید در ساختار شهرداری و تأسیس نهادهای محلی با سرعت انجام شد به نحوی که تا پایان سال 92 سرای محله در تمامی محلات شهر تهران دایر گردید (پیربابایی و سجادزاده، 17:1390)؛ لذا در سؤال اساسی این تحقیق عنوان شده است که آیا رویکرد محلهمحوری مدیریت شهری منجر به کاهش بروکراسی اداری در واگذاری وظایف و مسئولیتها به مردم بوده است، یا صرفا گسترش فضای دیوانسالاری در محلات بوده است؟ به عبارت دیگر این موضوع مورد نظر است که آیا نهادها و مؤسساتی که شکل گرفتهاند (راهاندازی سرای محله و مدیریت محلهای)، به چه میزان توانستهاند اعتماد، امنیت و زمینهی مشارکت در فعالیتهای محلی، شهری و در نهایت سرمایهی اجتماعی را نهادینه سازند؟ طبیعتا اطلاعات محلی برای برنامهریزی و مدیریت صحیح ضروری است.
لذا باید گفت به کمک میراث یاد شده، میتوان با کشف عناصر مشارکت در محله و بازخوانی آن در انطباق با شرایط جدید، مانع انحطاط روابط با دوام اجتماعی شد و ضرروی است، موفقیتآمیز بودن برنامههای صورت گرفته بهویژه در حوزهی سرمایهی اجتماعی و افزایش مشارکت شهروندان، مورد کنکاش قرار گیرد، لذا پژوهش حاضر میکوشد در راستای رصد استقرار حکمرانی مطلوب شهری به بررسی نقش راهاندازی سرای محله و مدیریت محله در میزان سرمایهی اجتماعی شهروندان محلات منطقهی 4 شهر تهران بپردازد.