خلاصة:
پیامبر گرامی اسلام (ص) الگو و سرآمد انسانهای تمام دورانهاست. یکی از مؤلفههای حکومتی آن حضرت ایجاد اعتماد بین حکومت و مردم است که از آن میان میتوان به روشهای زیر اشاره کرد: - گسترش فرهنگ اخوت و برادری که از زیباترین جلوههای عملی ایمان در حکومت اسلامی است. - پرهیز از تبعیض و برقراری مساوات مورد نظر اسلام که پیامبر اکرم (ص) آن را در حکومتش پیاده نمود و در تاریخ بینظیر است. - مشورت با مسلمانان و اصحاب که جزو سیره پیامبر اکرم (ص) میباشد. - عفو و گذشت که پیامبر گرامی اسلام (ص) آن را سرلوحه زندگی خویش قرار داده بود و بدی را با خوبی جواب میداد. - پرداخت هدایا نیز به منزله یکی از راههای ایجاد اعتماد و نفوذ در جان مخاطبان در حکومت اسلامی میباشد که پیامبر اسلام (ص) به این امر توجه خاص داشت.
ملخص الجهاز:
قرآن کریم پیامبر اکرم (ص ) و پیـروان آن حـضرت را بـا وصـف مهربـانی و رحمـت و عطوفت نسبت به یکدیگر معرفی می کند و وظیفه مسلمانان اسـت کـه خـود را بـه ایـن کمال متصف و به آن حضرت و کسانی که با اویند تاسی کنند.
وقتی آیه شریفه «و خویشاوندان نزدیک را انذار کن » نازل شد، پیامبر یک یک ایـشان را صدا زد تا آنجا که فرمود: ای فاطمه دختر محمد، ای صفیه دختـر عبـدالمطلب (عمـه رسول خدا) شما دو تن نیز برای خود عمل کنید، زیرا من ، شما را از هیچ وظیفـه ای کـه در قبال خدا دارید نمی توانم بی نیاز کنم ، پس هر کس با این امور آشنا باشـد، مـی فهمـد که چیزی جز تقوا سودی به حالش ندارد (مالکی ، بی تا، ج ١: ٢١٣-٢١٤).
رسول خـدا (ص ) ایـن مـساوات را سـخت پـاس مـی داشـت و اجازه هـیچ گونـه تخطـی از آن را بـه کـسی نمـی داد و حفـظ آن را از عوامـل حفـظ سلامت جامعه و حکومت و ایجاد اعتماد و عدول از آن را مایه تبـاهی جامعـه و هلاکـت می دانست نقل اسـت کـه زنـی از اشـراف سـرقت کـرده بـود و پیـامبر اکـرم (ص ) دسـتور داد که دستش قطع شـود.
در سیره پیامبر اکرم (ص ) نوشته اند که آن حـضرت بـا اصـحاب خود بسیار مشورت می کرد (محلی ، ١٤٠٦: ٨٢) و نیز از برخی اصحاب آن حـضرت نقـل شده است که هیچ کس را ندیدیم که بـا اصـحاب خـود بیـشتر از رسـول خـدا (ص ) بـا اصحابش مشورت کند (حلبی ، بی تا، ج ٣: ٢٩٧).