خلاصة:
با ایجاد دولت ـ ملت و برقراری حاکمیت ملی نظام وظیفه به یکی از روش های اصلی تامین منابع انسانی ارتش های نوین تبدیل و شهروندان ذکور موظف شدند به عنوان تکلیف ملی مدتی را در نیروهای مسلح خدمت کنند. در ایران نظام وظیفه از سال 1305 به این سو اجرا و در خلال آن به ویژه در سال های اخیر همواره بر تعداد دانش آموختگان مشمول افزوده شده است. به نحوی که با رشد کمی دانشگاه ها و افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو سهم دانش آموختگان دانشگاه ها در کل مشمولین به حدود پنجاه درصد در اواخر دهه 1390 خواهد رسید. این امر در شرایطی که خدمت نظام وظیفه در زمره مهم ترین دغدغه های دانشجویان است شناخت نگرش آنان به نظام وظیفه را به موضوع با اهمیتی تبدیل کرده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد دانشجویان در مجموع خواستار کاهش مدت خدمت و دوره آموزش، افزایش تسهیلات و در نظرگرفتن انواع خدمات جایگزین هستند. آن ها از وضعیت کنونی ارتباط خدمت وظیفه با رشته تحصیلی ، حفظ منزلت خود در ایام خدمت، قوانین نظام وظیفه و معافیت های موجود ناراضی و خواهان کاهش مدت خدمت، متناسب با افزایش سطح تحصیلات هستند. اما در شرایطی که خدمت نظام وظیفه با توجه به سیاست و ساختار کنونی تامین منابع انسانی نیروهای مسلح الزامی و با امنیت ملی پیوند خورده است از سویی باید خواسته های دانشجویان با ملاحظات ملی و راهبردی کشور در باره تامین امنیت مطابقت داده شود و از سوی دیگر نهادهای مرتبط نقش فعال و خلاق تری در مدیریت اصلاحات ضروری و پاسخگویی به تقاضاهای دانشجویان برعهده گیرند.
ملخص الجهاز:
بررسی نگرش دانشجویان به نظام وظیفه مطالعه موردی : دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد * وحید سینائی چکیده ایجاد دولت ــملـت و برقـراری حاکمیـت ملـی ، نظـام وظیفـه بـه یکـی از روش های اصلی تأمین منابع انسانی ارتش های نوین ، تبدیل و شهروندان مذکر موظف شدند به عنوان تکلیف ملی مدتی را در نیروهای مسلح خـدمت کننـد.
امـا در شرایطی که خدمت نظام وظیفه با توجه به سیاست و ساختار کنونی تـأمین منابع انسانی نیروهای مسلح ، الزامی بوده و با امنیت ملی پیوند خورده اسـت ، ازیک سو باید خواسته های دانشجویان با ملاحظـات ملـی و راهبـردی کشـور درباره تأمین امنیت مطابقت داده شود و از سوی دیگر، نهادهای مرتبط نقـش فعـال و خلاقانـه تـری در مـدیریت اصـلاحات ضـروری و پاسـخ گـویی بـه تقاضاهای دانشجویان برعهده گیرند.
واژگان کلیدی : نظام وظیفه ، خدمت سربازی، دانشجویان، ایران مقدمه در طول تاریخ ، سازمان ها و واحدهای نظامی روش های متنوعی برای تـأمین منـابع انسـانی خود ابداع کرده یا به کار گرفته اند که در مجموع میتـوان آنهـا را بـه دو دسـته داوطلبانـه و اجباری تقسیم کرد (سینائی ، ١٣٨٩: ٩٩-٩٨).
معیار 0/9 1/3 1/3 1/2 1/2 1/1 1/2 تعداد کل 394 381 306 385 390 376 325 جدول شماره (٤) نشان میدهد که ٨٥ درصد پاسخ دهندگان با زیاد بودن مدت نظام وظیفه در ایران ، ٥٤ درصد با محدود شدن نظام وظیفـه بـه یـک دوره آموزشـی بـه میزان دو ماه ، ٦٩ درصد با حرفه ای شدن خـدمت سـربازی ، ٧٣ درصـد بـا افـزایش انواع خدمت جایگزین ، و ٦٨ درصد با بالا بودن هزینـه ـفرصـت هـای نظـام وظیفـه موافق هستند.
(
, 
, 
)
