خلاصة:
در توزیع مکانی ناهمگون ریزش های جوی و شکل گیری بیابان ها، شرایط جغرافیایی و به خصـوص عامل ارتفاعات ، نقش موثری دارند. بیابان لوت ، یکی از خشک تـرین منـاطق زمـین در کمربنـد بیابـانی جهان است که در ایامی از سال تحت سیطره پرفشـار جنـب حـاره ای قـرار داشـته و عـلاوه بـر آن ، در سایه باران کوه های استان کرمان نیز واقع شده است . بر این اساس در این پـژوهش تـلاش شـده اسـت میزان اثرگذاری ارتفاعات در ایجاد بیابان لوت با استفاده از داده های مشاهدات ایستگاهی و شبکه بنـدی شده (ERA-Interim/ECMWF) بـارش و داده هـای مـورد نیـاز جهـت اجـرای مـدل اقلـیم منطقـه ای (RegCM٤١) از ICTP، شناسایی گردد، از این رو به این منظور با حـذف توپـوگرافی در مـدل اقلیمـی منطقه ای RegCM٤١، اثرات این سد کوهستانی بر میزان بارش منطقه بررسی گردید. شبیه سـازی در دو حالت مرجع و حذف توپوگرافی برای سال آبی ٢٠٠٦- ٢٠٠٧ انجام گرفت . نتایج نشان داد که برآورد بارش مدل ، ١٥١ میلی متر و نزدیک به میانگین مشاهداتی منطقه است . در شبیه سازی حذف توپوگرافی ، بارش ارتفاعات هموار شده شرقی و مرکزی -غربی به ترتیـب از ١٧٧ بـه ١٥٧ و از ٢٤٤ به ١٤٤ میلی متر کاهش یافته است ، اما در ناحیه لوت ، بارش بیش از ١٠٠% (٦٧ بـه ١٤٨ میلی متر) افزایش نشان می دهد. می توان گفت در نبود توده کوهسـتانی ، الگـوی توزیـع فضـایی بـارش ، یکنواخت تر می شود و بارش ناحیه لوت ، افزایش چشمگیری پیـدا مـی کنـد. منطقـه لـوت ، یـک ناحیـه خشک حاصل از گردش عمومی جو است که ارتفاعات استان کرمان با ایجـاد اثـر سـایه بـاران موجـب تشدید شرایط خشکی و تبدیل آن به فراخشک شده است .
ملخص الجهاز:
بر این اساس در این پـژوهش تـلاش شـده اسـت میزان اثرگذاری ارتفاعات در ایجاد بیابان لوت با استفاده از داده های مشاهدات ایستگاهی و شبکه بنـدی شده (ERA-Interim/ECMWF) بـارش و داده هـای مـورد نیـاز جهـت اجـرای مـدل اقلـیم منطقـه ای (RegCM٤١) از ICTP، شناسایی گردد، از این رو به این منظور با حـذف توپـوگرافی در مـدل اقلیمـی منطقه ای RegCM٤١، اثرات این سد کوهستانی بر میزان بارش منطقه بررسی گردید.
در شبیه سازی حذف توپوگرافی ، بارش ارتفاعات هموار شده شرقی و مرکزی -غربی به ترتیـب از ١٧٧ بـه ١٥٧ و از ٢٤٤ به ١٤٤ میلی متر کاهش یافته است ، اما در ناحیه لوت ، بارش بیش از ١٠٠% (٦٧ بـه ١٤٨ میلی متر) افزایش نشان می دهد.
بیات (١٣٩٠) با اسـتفاده از مـدل اقلیم منطقه ای RegCM٤ اهمیت و نقش کوه های البرز در تقویت و تشکیل بارش هـای 1- Reynolds and Denis 2- Peterson 3- Mesoscale Model 5 منطقه خزری را به عنوان عامل صعود مکانیکی نشان داد.
1- National Oceanic and Atmospheric Administration 2- United States Geological Survey 3- Global Land Cover Characterization 4- Staub and Rosenzweig's GISS Soil & Sfc SL جهت بررسی تغییرات بارش روزانه مدل بین اجرای مرجع و دو حالت شبیه سـازی حذف کوهستان ، چندین مورد بارش سامانه ای از داده های ECMWF اسـتخراج گردیـد و سامانه بارشی که از تاریخ ٢٨ تا ٣١ ماه مارس سال ٢٠٠٧ بـا گـذر از ایـران بـر روی استان کرمان بارش مناسبی ایجاد کرده بود، جهت مطالعه ساز و کـار اثـر کوهسـتان بـر بارش دشت لوت بررسی گردید.