خلاصة:
مسئله بیابان و بیابان زایی یکی از تهدیدهای اساسی زندگی آحاد بشر است و تلاش هـا و ابـداعات متعددی برای مقابله با آن مورد توجه قرار گرفته است ، اما هم چنان آثار منفـی آن رو بـه ازدیـاد اسـت . تاثیرات بیابان زایی در حال حاضر از مناطقی که از نظر اقلیمی در شـمار پهنـه هـای بیابـانی بـه حسـاب می آیند، فراتر رفته و مناطق حاشیه ای را نیز تحت تاثیر قرار داده است . شـهر فـردوس نیـز از آن جملـه شهرهاست که چون در حاشیه کویر قرار دارد، تاثیرات و پیامدهای منفی این پدیـده را بـه طـور کامـل تحمل می کند. به خصوص این تاثیرات در ابعاد اقتصادی و اجتماعی به حدی بـوده اسـت کـه سـاختار سیاسی و جمعیت این شهر را به شکل غیر قابل تصوری تغییر داده است . به همین منظور، ایـن بررسـی قصد دارد به شیوه توصیفی و تحلیلی این شرایط را مورد تحقیق قرار دهد. داده های مورد نیاز از طریـق اسناد تجربی و نظرخواهی از متخصصان این حوزه به دسـت آمـده اسـت . تعـداد نمونـه انتخـابی و بـا استفاده از روش نمونه در دسترس (تمامی شماری )، شامل ٥٠ نفر از متخصصان بود. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و مدل های رگرسیون و ...مورد تجزیه و تحلیل قـرار گرفـت . نتـایج ، نشانگر آن است که پدیده بیابان زایی بر توسعه اقتصادی و اجتماعی -فرهنگی این شهر تاثیر معنـی داری داشته و این امر نیز سایر ابعاد مرتبط را متاثر ساخته است .
ملخص الجهاز:
شهر فردوس یکی از مناطقی است که از دیرباز با مشکلات اقلیمی و طبیعی متعـدد روبـرو بـوده و تـامین حداقل معاش در آن به مبارزه ای بی امان بین انسان و طبیعت مبـدل شـده و زمینـه سـاز ابداعاتی بوده است که تا حد زیادی این شرایط طاقت فرسا را قابـل تحمـل مـی سـاخته است ، اما بروز پدیده بیابان زایـی و تشـدید خشـکی و خسـت قبلـی ، بسـیاری از ایـن ابداعات را بی ثمر کرده و زندگی در این مناطق را از نظر اقتصادی ، اجتمـاعی و ...
بر این اساس ، هـدف ایـن بررسـی آن اسـت کـه نشـان دهـدابعاد اقتصادی و اجتماعی بیابان زایی در شهر فردوس کدام است و آیا مـی تـوان بـا تغییـرات زیرساختی و مدیریتی ، این پیامدها را تعدیل نمود و یا خیر؟ بیابان زایی یکی از خطرات زیست محیطی است که بخش عمده ای از جهان را تحت تاثیر خود قرار داده و مجامع علمی به طـور گسـترده ای در پـی چـاره جـویی بـرای آن هستند، اما بررسی های قبلی نشانگر آن است که بررسی تاثیرات این پدیده مخرب تنهـا به پهنه های روستایی و عشایر محدوده شده و یافتن پژوهشی که عرصه هـای شـهری را مد نظر قررا داده باشد، اگر نگوییم غیـر ممکـن ، لااقـل بسـیار مشـکل و البتـه محـدود می باشد (٢٠١٢ ,Aldossary).