خلاصة:
شواهد نشاندهندۀ تغییر فرهنگی در ایران و ترجیح بدن لاغر در بین زنان است. توجه فراوان به زیبایی و تناسب اندام از پیامدهای جامعۀ مصرفی است و زنان برای دستیابی به اندازۀ بدنی دلخواه به روشهای متعددی، همچون رژیمهای زیبایی و لاغری اندام، روی آوردهاند. بنابراین، مطالعۀ حاضر به منظور سنجش عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به ایدهآلهای زیبایی اندام در بین زنان شهر تبریز به مرحلۀ اجرا درآمده است. چارچوب نظری تحقیق با نظریههای بوردیو، گیدنز، گافمن و فمنیسم شکل گرفته است. جامعۀ آماری تحقیق متشکل از کلیۀ بانوان مراجعهکننده به باشگاههای ورزش بدنسازی (تناسب اندام) دایر در شهر تبریزند. با استفاده از روش پیمایش و شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای، تعداد 55 باشگاه انتخاب شده و تعداد 385 نفر از بانوان مراجعهکننده به این باشگاهها به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدهاند. اطلاعات مورد نیاز با بهکارگیری پرسشنامۀ محققساخته جمعآوری شده و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرمافزار آماری Spss صورت گرفته است. یافتهها نشان میدهد که میانگین گرایش به ایدهآلهای زیبایی اندام در زنان مطالعهشده، 12/111 است. براساس نتایج بهدستآمده از تحلیلهای دومتغیره و چندمتغیره، متغیرهای نگرش فمنیستی، سرمایۀ فرهنگی، مصرف رسانه، وضعیت تأهل و سن، با گرایش به ایدهآلهای زیبایی اندام رابطۀ آماری معناداری نشان دادهاند. همچنین، نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد که متغیرهای سرمایۀ فرهنگی، مصرف رسانه و سن از طریق تحتتأثیر قرار دادن متغیر نگرش فمنیستی بر میزان گرایش به ایدهآلهای زیبایی اندام تأثیرگذار است. براساس نتایج رگرسیون چندمتغیره، این متغیرها توانایی پیشبینی 37درصد از تغییرات میزان گرایش به ایدهآلهای زیبایی اندام را دارند.
ملخص الجهاز:
براساس نتایج به دست آمده از تحلیل های دومتغیره و چندمتغیره ، متغیرهای نگرش فمنیستی ، سـرمایة فرهنگـی ، مصـرف رسانه ، وضعیت تأهل و سن ، با گرایش به ایده آل های زیبایی اندام رابطة آماری معناداری نشان داده اند.
همچنـین ، نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد که متغیرهای سرمایة فرهنگی ، مصرف رسانه و سن از طریق تحت تأثیر قرار دادن متغیر نگرش فمنیستی بر میزان گرایش به ایده آل های زیبایی انـدام تأثیرگـذار اسـت .
بنابراین ، این پژوهش بر آن است تا براساس سنجش عوامل اجتماعی مؤثر بـر گـرایش بـه ایده آل های زیبایی اندام بین زنان شهر تبریز، به سؤالات ذیل پاسخ دهد: میزان گرایش به ایده آل های زیبایی اندام در زنان شهر تبریز چقـدر اسـت ؟ و کـدام عوامـل اجتماعی بر میزان این گرایش دخالت دارند؟ پیشینة نظری تحقیق بوردیو، جامعه شناس فرانسوی ، تحلیل خود از بدن را به تولید و تبدیل سـرمایه پیونـد مـی زنـد.
مقادیر آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق متغیرها تعداد گویه ها پایایی گرایش به ایده آل های زیبایی اندام ٢٨ 0/878 نگرش فمنیستی 14 0/727 سرمایة فرهنگی 12 0/894 پایگاه اجتماعی 3 0/875 جامعة آماری شامل کلیة زنان مراجعه کننده به باشگاه هـای بـدن سـازی (لاغـری و تناسـب اندام ) در شهر تبریز است .
همچنین ، براساس نتایج به دست آمده ، بین متغیرهای سن و وضعیت تأهل با میزان گـرایش به ایده آل های زیبایی اندام رابطه وجود دارد و میزان گرایش بـه ایـده آل هـای زیبـایی انـدام در گروه های سنی پایین و مجردها بیشتر است .