خلاصة:
بهبود عملکرد اقتصادی یکی از اهداف تمام نظامهای اقتصادی است. بدون شک هدف از رشد و توسعه اقتصادی در جامعه بشری افزایش رفاه مردم است و بدون افزایش کارایی و بهرهوری، هیچ اقتصادی نمیتواند انتظار اعتلای سطح زندگی مردم خود را داشته باشد. هدف از این پژوهش، شناخت عوامل مؤثر بر عملکرد اقتصادی مناطق و ارائه تصویری از ابعاد عملکرد اقتصادی استانهای کشور با توجه به منابع در اختیار آنهاست. در واقع، پرسش اصلی این است که آیا استانهای کشور بر حسب امکانات خود کارا عملکردهاند و از این رو چگونه میتوان کارایی عملکرد اقتصاد منطقهای را حداکثر کرد؟ بدین منظور از روش تحلیل تابع مرزی تصادفی ( SFA ) در دوره ١٣٨١-١٣٨ ۵ برای محاسبه کارایی فنی و از ضریب همبستگی پیرسون برای شناسایی عوامل مؤثر بر کارایی استفاده کردهایم . نتایج بهدست آمده از کاربرد روش SFA نشان میدهد، در صورت کارا عمل کردن استانها امکان افزایش GDP به میزان ٧۶ درصد (بهطور میانگین در هر سال)، وجود دارد. نتایج بررسی درجه اهمیت عوامل مؤثر بر کارایی فنی استانها با استفاده از ضریب پیرسون نشانمیدهد که در این روش، مجموع آزادراهها و بزرگراهها، شاخص توسعه انسانی، نسبت تعداد تختهای موجود در مؤسسات درمانی فعال، نسبت تعداد مؤسسات درمانی فعال و نسبت پزشکان شاغل در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به جمعیت در هر استان به ترتیب اهمیت (بیشتر به کمتر)، تاًثیر مثبت و معناداری بر سطح کارایی فنی در هر استان دارد.
ملخص الجهاز:
"در واقع ، پرسش اصلی این است که آیا استان های کشور بر حسب امکانات خود کارا عملکـرده انـد و از ایـن رو چگونـه مـیتـوان کارایی عملکرد اقتصاد منطقه ای را حداکثر کرد؟ بـدین منظـور از روش تحلیل تابع مرزی تصادفی )SFA( در دوره ١٣٨١-١٣٨٥برای محاسـبه کارایی فنی و از ضریب همبستگی پیرسون برای شناسایی عوامل مـؤثر بر کارایی استفاده کرده ایم .
بررسی ادبیات موضوع در زمینه عملکرد اقتصادی مناطق ، نشان می دهد در مطالعات خارجی ارزیابی عملکرد اقتصادی برای مقایسه بین چندین کشور و به وسیله یـک روش صورت گرفته ، اما کمبود آن در سطح استان های یک کشـور و مقایسـه آنهـا بـا یکـدیگر مشاهده می شود، در مطالعات داخلی نیز به مسـأله ارزیـابی عملکـرد اقتصـادی از منظـر نهاده و ستاده و نیز عوامل مؤثر بر کارایی عملکـرد توجـه نشـده و در مطالعـات صـورت گرفته ، تنها به رتبه بندی استان ها با کمک تعدادی از شاخص ها بسـنده شـده اسـت ؛ بـه طوری که برای بررسی وضعیت اقتصادی استان ها تنها از شـاخص هـای خروجـی ماننـد سهم استان ها در تولید ناخالص داخلـی ، سـهم اسـتان هـا از صـادرات کالاهـا و خـدمات استفاده شده و نقش نهاده ها نادیده گرفته شده است ، از ایـن رو توجـه بـه امکانـات هـر استان در کنار محصولات آنها اهمیت مـی یابـد تـا اسـتان هـا بـر اسـاس میـزان کـارایی رتبه بندی شوند، در ادامـه بایـد نقـش عوامـل بیرونـی مـؤثر بـر کـارایی ماننـد عوامـل زیرساختی ، بهداشت و آموزش و اهمیت آنها مورد ارزیابی واقع شود تا با ارزیـابی میـزان کارایی و عوامل مؤثر بر آن بهتر بتوان در جهت تخصیص منابع گام برداشت ."