خلاصة:
در این پژوهش 78 مورد از بارشهای تابستانة جنوب شرق ایران انتخاب شد؛ پس از اجرای آزمون خوشهبندی، چهار الگوی سینوپتیکیِ مرتبط با این بارشها تشخیص داده شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که این بارشها همزمان با گسترش زبانهای از کمفشار گنگ بر روی شرق ایران از سطح زمین تا تراز 850 ه.پ صورت میگیرد و در سطوح میانی و بالایی آتمسفر ناوهای از موج بادهای غربی بر روی منطقه مستقر نمیشود. در همة الگوها سه هستة واگرایی شار رطوبت بر روی شمال دریای عرب، غرب دریای عرب، و خلیج فارس شکل گرفت: شمال دریای عرب و پس از آن غرب دریای عرب منابعِ مهمِ تأمین رطوبت جنوب شرق ایران در این الگوها بودند. گردش پادساعتگرد هوای مرطوب مونسون در دامنههای جنوبی هیمالیا به شکلی ضعیف فقط در دو الگو مشاهده شد، اما نقشی از آن در تأمین رطوبتِ این الگوها مشاهده نشد، زیرا همزمان هستهای قوی از همگرایی شار رطوبت بر روی مرکز و شمال پاکستان قرار میگیرد که جریان پادساعتگرد هوای مرطوب دامنة جنوبی هیمالیا و حتی بخشی از شار همگراشدة رطوبت در جنوب شرق ایران را به درون خود میکشد. نیمرخ قائم آتمسفر منطقه نیز حاکی از همگراشدن رطوبت در سطوح زیرین آتمسفر (750 ـ 1000 ه.پ) و واگراشدن رطوبت در سطوح میانی و بالایی آتمسفر منطقه است.