خلاصة:
بخش اول اين مقاله تئوري پويا و چند رشته اي ابن خلدون را مطرح مي كند. اين تئوري حاكي از آن است كه پيشرفت يا پسرفت يك اقتصاد و يا جامعه تنها به يك عامل بستگي نداشته بلكه از كنش متقابل عوامل اخلاقي، اجتماعي، اقتصادي، سياسي و تاريخي در دوره بلند مدت تاثير مي پذيرد. در بين اين عوامل، يكي از آن ها به عنوان مكانيسم عامل رفتار مي كند، حال اگر ساير عوامل نيز همسو با اين پارامتر واكنش نشان دهند، پيشرفت يا انحطاط جامعه از طريق عكس العمل زنجيره اي عوامل شتاب مي گيرد، به طوريكه تشخيص علت از معلول مشكل مي شود. در بخش دوم مقاله با استفاده از اين نظريه، عملكرد ضعيف جهان اسلام توضيح داده شده است.
ملخص الجهاز:
"- این مقاله ترجمه پژوهشی با عنوان زیر است:Ibn Khaldun’s theory of development: Does it help explain the low performance of the present-day Muslim world?, The Journal of Socio-Economics, 37 (2008) 836–863.
شماری از دانشمندان ازجمله: ابن خلدون (1406-1332) و گیبون (Gibbon, 1737-1794) درگذشته و اسپلنگر (Spengler 1926, 1928) شوایتزر(Schweitzer, 1949) سورکین (Sorokin, 1951) توینبی 1935,1957) (Toynbee، میردال (Myrdal 1968,1979)، نورث و توماس (North and Thomas,1973)، کندی (Kennedy,1987) و برخی دیگر در عصر جدید، ظهور و افول تمدن‌ها را درون چارچوب و - برای اطلاع از جزئیات این شاخص‌ها به برنامه توسعه سازمان ملل United Nation’s Development Program (UNDP, 1990, pp.
مدل ارائه شده توسط ابن خلدون آنقدر قوی است که می‌تواند به برخی از سؤال‌های بسیار مهم اقتصاد توسعه پاسخ دهد، سؤالات مهمی همانند اینکه چرا دنیای اسلام (در ابتدا) به‌سرعت پیشرفت کرد و این پیشرفت برای چندین قرن ادامه داشت و چرا پس از آن جهان اسلام از ترقی باز ماند به‌طوری‌که بالندگی و پویایی خود را از دست داد و بیشتر کشورهایش مستعمره شدند و حتی قدرت مواجهه و واکنش صحیح به چالش‌هایی که امروزه با آن روبرویند را ندارند.
مکانیسم عامل در جوامع اسلامی(که برای ابن خلدون دارای اهمیت بوده) عجز و بی‌کفایتی حکمرانان (G) است که متأسفانه تا حال حاضر نیز در بیشتر کشورهای مسلمان تداوم دارد (که در بخش دوم مقاله این امر را ملاحظه خواهید نمود) و منجر به استفاده نابجا از منابع عمومی گشته و در مسیر تحقق عدالت، توسعه و رفاه عمومی قرار نگرفته است."
(
, 
, 
)
