خلاصة:
یکی از موضوعات مهمی که در نظام تعلیم و تربیت همواره مورد توجـه قـرار گرفتـه ، توسـعه تفکـر انتقادی دانش آموزان است . نتایج پژوهش های متعدد حاکی از آن است که علی رغم تاکید و توجـه بـه مساله تفکر انتقادی در اهداف نظام آموزشی و ادعای مسوولان و مجریان آموزشی، در عمل برای تشویق دانــش آمــوزان بــه تفکــر و بــویژه بــه کــارگیری تفکــر انتقــادی اراده و انگیــزه کــافی وجــود نــدارد. (٢٠٠٦ ,Maleki) هدف از مطالعه حاضر بررسی تجارب دانش آموزان از تدریس مبتنی بر توسعه تفکر انتقادی بود. این پژوهش مطالعه ای کیفی است که در دوسطح انجام شده است . در سـطح اول از کلیـه منابع مکتوب و دیجیتال در دسترس مرتبط با تفکر انتقادی استفاده شده است و سطح دوم پژوهش که از نوع پدیدارشناسی بود بین دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهرستان مرودشت استان فارس اجرا شده است . انتخاب شرکت کنندگان به روش نمونه گیـری هدفمنـد متجـانس بـود. در سـطح اول پژوهش پس از مطالعه منابع مرتبط از روش فیش برداری و در سطح دوم از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است . تجزیه و تحلیل اطلاعات به شیوه تحلیـل محتـوای کیفی قیاسی نظام مقوله بندی مایرینگ صورت گرفته است . یافته های پژوهش در سطح اول نشان مـی دهد که مفهوم تفکر انتقادی را باید در دو حوزه فلسفه و روانشناسی مورد بررسی قرار داد. در حالی کـه فلاسفه بر طبیعت و کیفیت تفکر انتقادی به عنوان یک محصول تمرکز دارنـد، روانشناسـان بـر فراینـد شناخت ، مولفه ها و کاربردهای استفاده شده جهت بررسی مشکلات عملی تاکید دارند. برخلاف فلاسفه که بر گرایش های تفکر انتقادی تاکید دارند، بیشتر روانشناسان بر مهارت های تفکر انتقادی تاکید دارند. یافته های پژوهش در سطح دوم نشان می دهد که تدریس در مقطع متوسطه در راستای توسـعه تفکـر انتقادی دانش آموزان نمیباشد و کلاس های فعلی با یک کلاس ایده آل از دیدگاه دانـش آمـوزان بسـیار متفاوت است .
ملخص الجهاز:
"لذا مطالعه حاضر به منظور پاسخگویی به این سوالات مطرح شده است : ١- آیا می توان مفهوم تفکر انتقادی را در یک چارچوب مفهومی دسته بندی کرد؟ ٢- تجارب دانش آموزان از تدریس مبتنی بر در مقطع متوسطه چگونه است ؟ ٣- ویژگی های یک کلاس ایده آل از دیدگاه دانش آموزان چیست ؟ روش پژوهش این پژوهش در دو سطح انجام گرفته است که در هر دو سطح از روش پژوهش کیفی استفاده شـده است .
در این پژوهش برای تعیین باور پذیری یافته هـا در سـطح تحلیـل محتـوا پـس از تجزیه و تحلیل مبانی نظری به روش کد گذاری موضوعی، نتایج بدست آمده در اختیار افـرادی کـه در حوزه تفکر انتقادی صاحب نظر بودند قرار داده شد و پس از اخذ نظرات آنهـا اقـدامات اصـلاحی انجام و تجدید نظرهای به عمل آمد.
در حوزه روانشناسی، روانشناسان در مورد تفکر انتقادی بیشـتر بـه روانشناسـی رشـد و شـناختی و نظریه های هوش تاکید دارند و برقراری ارتباط بین تفکر انتقادی، حل مساله و مهـارت هـای تفکـر سطح بالا از جمله مواردی است که روانشناسان به دنبال آن هستند.
ا توجه به نتایج بدست آمده می توان اذعان داشت که نتایج این بخـش از پـژوهش پیرامـون تفکـر انتقادی با یافته های پژوهشی Halpren ; ١٩٩٣ , Smith ; ١٩٨٧ , Strenberg ; ١٩٨٧ , Bransford) (٢٠١١ , Noushadi ,٢٠٠٨ facione ; ١٩٩٨ , هم راستا است .
Critical thinking Evaluation of students in Ferdousi university;Educational studies Journal."