خلاصة:
طي دهه های گذشته پرداخت يارانه به آب كشاورزي باعث پايين نگه داشتن قيمت مصرفي آب در اين بخش شده، به گونه اي كه از يك سو باعث مصرف بيرويه آب و از سوي ديگر، باعث شده هزينههاي هنگفتي را به دولت تحميل نمايد. تعيين ابعاد گوناگون اثر هاي اقتصادي اصلاح يارانه آب كشاورزي، ميتواند گامي اساسي در تعيين سناريوهاي اصلاح قيمت آب باشد. در اين مطالعه با استفاده از مدل تعادل عمومي محاسبهپذير اثر اصلاح يارانه آب كشاورزي بر رشد پايدار روستايي در چارچوب شش سناريو مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان ميدهند كه كاهش يارانه آب كشاورزي از سويي موجب كاهش معنيدار مصرف خانوار هاي روستايي شده و از سوي ديگر، باعث افزايش شاخص قيمت و هزينههاي توليد در بخش كشاورزي مي گردد و در نتيجه، توليد بخش كشاورزي از 73/0- درصد (109636 ميليارد ريال) در سناريو نخست به 33/5- درصد (104557 ميليارد ريال) در سناريو ششم كاهش يافته است. دولت ميتواند با باز توزيع درآمد ناشي از اصلاح يارانه آب كشاورزي به كشاورزان بخشي از افزايش هزينههاي توليد را جبران نموده و كاهش در مصرف خانوارهاي روستايي را تعديل نمايد.
During last decades، allocating subsidies to agricultural water has resulted in holding down the consumption price of water in this sector، So that it has made people overuse water and has imposed enormous costs to the government. Studying the economic impacts of reforming the agricultural water subsidy could act as a major step to determine the scenarios of reforming water price. In this study، the impact of reforming agricultural water subsidy on rural sustainable development was evaluated in the form of six scenarios، using the Computable General Equilibrium model. The results show that the reduction in agricultural water subsidies significantly reduces the consumption of rural households. On the other hand، it increases the price index and the cost of production in the agricultural sector. As a result، agricultural production decreased from -0/73 percent (109،636 billion Rls) in the first scenario to -5/33 percent (104،557 milliard Rls) in the sixth scenario. The government could compensate parts of the increased production costs through redistribution of income. It could also adjust the reduction in rural households.
ملخص الجهاز:
"نتایج نشان میدهند که کاهش یارانه آب کشاورزی از سویی موجب کاهش معنیدار مصرف خانوارهای روستایی شده و از سوی دیگر، باعث افزایش شاخص قیمت و هزینه های تولید در بخش کشاورزی میگردد و در نتیجه ، تولید بخش کشاورزی از ٠/٧٣- درصد (١٠٩٦٣٦ میلیارد ریال) در سناریو نخست به ٥/٣٣- درصد (١٠٤٥٥٧ میلیارد ریال) در سناریو ششم کاهش یافته است .
به دلیل پرداخت ٦٠ تا ٧٠ درصدی یارانه پنهان آب، قیمت آب پایین تر از قیمت واقعی آن است و این قیمت پایین در بخش کشاورزی با وجود مصرف حدود ٩٠ درصد آب باعث اتلاف دست کم ٦٥ درصد از آبهای سطحی بخش کشاورزی شده است (دائمی، ١٣٩١) و هم چنین ، مسئله کمیابی باعث شده است که هزینه های استحصال آب به سرعت افزایش یافته و مدیریت برحسب ضرورت، افزون بر مدیریت عرضه در جهت کنترل تقاضا و استفاده بهتر و اقتصادیتر از آب تأمین شده حرکت کند.
علیجانی و همکاران (١٣٩١) به ارزیابی اثر حذف یارانه تولید بر بخش کشاورزی در قالب مدل تعادل عمومی بر مبنای جدول داده - ستاده در سال ١٣٨٠ پرداختند و نتایج نشان دادند که تولید، ارزشافزوده و صادرات فعالیت های زراعت ، دامداری و مرغداری بیش تر از سایر فعالیت های موجود در بخش کشاورزی در هر سه سناریو کاهش یافته است .
سپس اقدام به اعمال ٦ سناریو کاهش یارانه آب (١٠، ٢٠، ٣٠، ٤٠، ٥٠ و ١٠٠درصد) تعادلی نوین ایجاد شده و در نهایت ، با مقایسه نتایج بدست آمده از مدل پایه با مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر شبیه سازی شده تأثیر این شوک قیمتی بر متغیرهای مصرف خانوارهای روستایی، قیمت محصولات کشاورزی و تولید محصولات کشاورزی مورد بررسی قرار گرفته است ."
(
, 
, 
)
