خلاصة:
مسئلۀ «خویشتن» و کیستی «ما» در برابر دیگری غرب یکی از مباحث عمدۀ مورد توجه روشنفکران ایران معاصر بوده است. با رجوع به آثار روشنفکرانی که در زمینةاین حوزۀ موضوعی قلم زدهاند، مشخص میشود که آنان با دیدگاههای گوناگونی که هر کدام از «سنتِ» فکری خاصی نشأت گرفته است، دربارة «خویشتنِ ایرانی» به بحث نشستهاند. هدف این مقاله، واکاوی مفهوم «خویشتن» از دیدگاه «سنتِ» فکری ملیگراست که بهطور خاص در آرای دو تن از متفکران ایرانی معاصر، احمد کسروی و فخرالدین شادمان متجلی است. بدین ترتیب، پرسش اساسی این مقاله، این است که روشنفکرانِ «سنتِ» فکری مذکور چه تصوری از مفهوم «خویشتن» داشتند و با توجه به کدام زمینههای اجتماعی و نظری به این تصور رسیده بودند؟ فرضیۀ مقاله عبارت است از اینکه در «سنت» فکری ملیگرا، تعریف روشنفکران از مفهوم «خویشتن» براساس بازخوانی آموزههای فکری و میراث معنوی «ما» در محدودۀ ایران و براساس مشترکاتی همچون زبان فارسی شکل میگیرد و روایتهای آنان از زندگیِ «خویشتن ایرانی» مبتنی بر روایتهای تاریخی ایران است. نوشتار حاضر، در دو بخش اصلی شکل یافته است. در محور نخست با توجه به تقدم زمانی دوران زندگی و همچنین فضل تقدم، به تبیین نظرهای سید احمد کسروی و در محور دوم به بررسی آرای سید فخرالدین شادمان پرداختهایم. در پایان نیز جمعبندی مباحث و نتیجهگیری پرسش و فرضیۀ مقاله آورده شده است.
The issue of "self" and who is "us" against the West is one of the major topics of interest to contemporary Iranian intellectuals. With reference to the works of intellectuals who have written about this subject area, it is clear that they have different views, each of the "tradition" a certain idea originated in the "self-Iran" sitting discussion.This article is the concept of "self" in terms of "tradition" nationalist thinking specifically of the votes of two contemporary Iranian thinkers, Fakhruddin Ahmed Kasrawī and Shadman manifested, are analyzed. Thus, the basic question that this paper should be formed in order to call it, is that the intellectuals "tradition" of thought above the idea of the concept of "self", and according to which social and theoretical backgrounds have the impression ?Article hypothesis is that the "old" nationalist intellectual intellectuals definition of the concept of "self" by reading the teachings of the intellectual and spiritual heritage "we" within Iran and the Persian language as the common forms and their stories of life "Iranian self" based on historical narratives Iran. The present paper is structured along two main axes.
In the first priority when considering life as well as the primacy of grace, to explain the ideas of Sayyid Ahmad Kasravi and the second axis Fakhroddin Shadman we have discussed ideas. Finally, to summarize the discussions and conclusions of the article is the question and hypothesis.
ملخص الجهاز:
پس از مسئلة دین و جنبش پاکدینی ، زبان پاک یکی از اصلی ترین کوشش های فکری او به عنوان راه حلی اساسی در روایتش از «خویشتن ایرانی » است که پای در «سنت » فکری مورد نظر وی دارد.
شادمان را پس از کسروی ، می توان از نخستین کسانی دانست که از لزوم توجه به سیل بنیان افکن تمدن غربی سخن راند و چارة کار را نیز در بازاندیشی در «خویشتن ایرانی » دانست که طی داستانی دراز از زمان ایران باستان تا کنون در «سنت » ریشه دارد و حاکی از نوعی وحدت در روایت است .
شادمان به خوبی به وجوه مثبت و منفی دستاوردهای تمدن فرنگی توجه دارد و در پاسخ «فکلی »هایی که پس از برشمردن نیکی های تمدن فرنگی و کاستی های مادی و معنوی امروز ما، با ارائة راهکارهایی همچون تغییر خط و لباس ، جواز تسلیم بی قیدوشرط در برابر آن را صادر می کنند، با آوردن مثال ها و شواهد دیگری بر سخنان پیش گفتة خود تأکید می کند که لباس ، خط و زبان یا دیانت هیچ یک ملاک دستیابی به تمدن فرنگی ، به ویژه خصایل نیک آن نیست و ملاک اصلی همان علم و ادب و هنر است که برای دستیابی به آن نیاز به کوشش و جدیت کافی است (شادمان ، ١٣٢٦: ٢٨-٢٧).
با توجه به شرط دوم ابداع مفهوم جدید، نیز می توان گفت کسروی با ریشه شناسی رواج جنبش اروپاییگری در ایران با رجوع به تاریخ مشروطه و نقش اروپاییان و هواداران اروپاییگری در ایران به تبیین چگونگی به وجود آمدن رکود مزبور در «سنت » ایرانی می پردازد.