خلاصة:
به دنبال ظهور کشاورزی متمرکز، با ظهور شهرهای بزرگ مرکزی مواجه هستیم که منجر به برقراری روابط اقتصادی و سیاسی نسبتا پی یچدهای در سراسر خاور نزدیک شده است ؛ در این بین مناطقی با زمین های کشاورزی وسیع تر و حاصلخیزتر توانستند جمعیت بیشتری در خود جای دهند. دشت آبرفتی شوشان کاملا مناسب برای تولید محصولات کشاورزی بود. زمین های کشاورزی یا تحت تملک طبقه حاکم و اشراف ، معابد و یا در دست کشاورزان آزاد بود. حاکمان عیلامی وظایف پیچیده و گسترده ای داشتند. آنها برای حفظ و رشد تولیدات کشاورزی، اموری مانند رسیدگی به سیستم های آبیاری و ساخت کـانال های آب و وضع قوانین در این رابطه را در دستور کار خود قرار می دادند. اسناد به دست آمده از این دوره تا حدودی معرف مناسبات و روابط اقتصادی – اجتماعی پیچیده بین اقشار مختلف جامعه است و می تواند کمک موثری به شناخت و درک جامعه عیلامی باشد. آنچه ما از اقتصاد عیلام قدیم به عنوان یکی از مهم ترین ارکان شکل گیری فرهنگ عیلامی می دانیم را مدیون اسناد نوشتاری و شواهد باستان شناسی محدود حاصل از کاوش های منطقه شوشان و همچنین اسناد بین النهرینی هستیم ؛ که البته نمی توانند مدارک کامل و گویایی برای بازسازی الگوی اقتصادی این دوره خاص باشند. در این مقاله ، ابتدا به نقش کشاورزی در اقتصاد دشت شوشان پرداخته می شود و سپس به بررسی قراردادهای مربوط به معاملات زمین های کشاورزی و وامهای معمول در دوره عیلام قدیم پرداخته می شود.
ملخص الجهاز:
"آنچه ما از اقتصاد عیلام قدیم به عنوان یکی از مهم ترین ارکان شکل گیری فرهنگ عیلامی می دانیم را مدیون اسناد نوشتاری و شواهد باستان شناسی محدود حاصل از کاوش های منطقه شوشان و همچنین اسناد بین النهرینی هستیم ؛ که البته نمی توانند مدارک کامل و گویایی برای بازسازی الگوی اقتصادی این دوره خاص باشند.
این اسناد که همگی طبق ضوابط و قوانین دولتی و عرفی جامعه ، ثبت و ضبط شده اند عبارتند از: نبشته های سلطنتی٦ صورت حساب مراودات اقتصادی کالا و خدمات، صورت حساب پرداخت مزد کارگران ، اسنادی مرتبط با اجاره ، خرید و فروش املاک و مستغلاتی مانند زمین ، باغ و نخلستان و غیره ، اسناد وام، اسناد مربوط به هبه و هدیه املاک و مواد غذایی مانند جو، اسناد مرتبط با ارث و اسناد حقوقی و قضایی که به رغم محدود بودن، فرصتی را برای مطالعه نهادهای اقتصادی و وضعیت 7 اقتصاد جامعه عیلام فراهم آورده است .
جدول ١: اجاره زمین کشاورزی نوع قرار داد esip-tabal، ٩٣ :٢٢ MDP ترجمه فارسی 2 آوانگاری ونسان شل مزرعه ای با ظرفیت ٥ سیلا در ناحیه پال ایگی اوروکی آبیاری زمین با کانال کیماشی مزرعه با مزارع تپتی ایشان و شیری همسایه است اراد کوبی مزرعه را از کوب رابی اجاره کرد بنا بر قاعده جمع کن و ببر برای جو، کنجد و عدس (؟) او یک شکل نقره پرداخت کرد در ماه زیلیلیتی از تقویم ناحیه اورو گل (؟) او نقره را پرداخت و مزرعه را اجاره کرد در صورت پشیمانی ٢ گور خسارت تعیین شد برای جلوگیری از ادعایی علیه مزرعه یک میخ در خانه او و هر سه ناحیه نصب شده است ."