خلاصة:
کتابهای درسی دانشگاه از مهمترین و در دسترسترین ابزار آموزشی هستند که نقشی تعیینکننده در بهبود سطح آموزشی، تعیین محتوا و خطمشی آموزشی ایفا میکنند. یکی از روشهای پژوهشی برای بررسی کتابهای دانشگاهی تحلیل محتواست که شیوه طراحی بهتر کتاب درسی را در اختیار مدیران، برنامهریزان و مولفان این کتابها قرار میدهد. در این پژوهش سعی شده است تا با ارزیابی کتاب زبان انگلیسی عمومی دانشگاه پیام نور پیشنهادهایی برای بهبود ضعفهای آن داده شود. در این پژوهش، از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. ارزیابی بر اساس چارچوب ارزیابی لیتل جان (Littlejohn, 2011) صورت گرفت. در نتایج ارزیابی محتوا، علاوه بر منعکس کردن قوتها و ضعفهای این کتاب، پیشنهادهایی برای اصلاح و بهبود محتوا متناسب با اهداف تعیین شده و اصول علمی بیان شد. در واقع، نتایج این ارزیابی نشان داد که قسمتهای مختلف محتوای زبانی، دستور زبان، کلمات، تمرینها و فعالیتها و ظاهر کتاب برای بهبود سطح آموزشی نیاز به بازنگری و تدوین دوباره دارند. به کارگیری نتایج این ارزیابی میتواند بستری مناسب برای بازنگری و اصلاح این کتاب فراهم سازد.
ملخص الجهاز:
"اگرچه کتابهای ﺳـالهای اول، دوم و ﺳﻮم ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ به تدوین مجدد نیازمند بودند نتایج ارزیابی کتابهای پیشدانشگاهی 1 و 2 (Karimi, 2004) بیانگر این بود که: 1) متن درسها جذاب بودند، فعالیتهای موجود در کتاب از جمله تمرینها مفید و تمام مطالب درسی بر اساس تجارب فراگیران تهیه شده بود، 2) ﻧﻮار ﻛﺎﺳﺖ و ﻓﻴﻠﻢ آﻣﻮزشی ﻣﻮﺟﻮد بود؛ اﻣﺎ اﺳﻼﻳﺪ، متن ﻓﻴﻠﻢ، ﺗـﺼﺎوﻳﺮ ﺑﺰرگ ﻳﺎ ﻓﻠﺶﻛﺎرتها ﻣﻮﺟﻮد نبودند، 3) ﻧﺎﺷﺮ، ﻛﺘﺎب راﻫﻨﻤﺎی ﻣﻌﻠﻢ را ﻧﻴﺰ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده و در آن به راهکارهای ﺗـﺪرﻳﺲ ﺧﻮاﻧﺪن و درک ﻣﻄﻠﺐ، ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی دﺳﺘﻮری و واژﮔﺎن اشاره ﺷﺪه بود، 4) اما ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ زﺑﺎن اﺷﺎرهای ﻧﺸﺪه بود، 5) تلفظهای اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻛﺘﺎبهای ﭘﻴﺶداﻧﺸﮕﺎهی رﺿـﺎﻳﺖﺑﺨﺶ نبودند، 6) ﻋﻼﺋﻖ داﻧﺶآﻣﻮزان در نظر گرفته نشده بود و 7) ﺗﻌﺪاد ﺗﺼﺎوﻳﺮ بسیار ﻛﻢ بود و ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻮﺟﻮد رنگی و ﺟﺬاب نبودند.
نتایج این پژوهش به ارزیابی بخشهای مختلف محتوای زبانی، قواعد دستوری و واژگان، تمرینها و فعالیتها و شکل ظاهری کتاب زبان عمومی انگلیسی پیام نور بر اساس چارچوب تحلیلی لیتل جان (Littlejohn, 2011) پرداخته است.
رعایت و پیروی از قالب ثابت و قابل قبول و طرح کلی گویا و سازمان یافته،فراهم آوردن بستری برای آشناسازی بیشتر دانشجویان با توانایی درک مطلب با توجهبه کاربردی بودن متون خواندن و درک مطلب، آموزش و آشناسازی زبانآموزان با اجزاء تشکیلدهندۀ کلمات انگلیسی (پیشوند، ریشه و پسوند) و تأکید بر یادگیری لغات با فراهم آوردن تمرینهای مختلف آموزش و ممارست کلمات از جملۀ این موارد بود."