خلاصة:
نرخ ارز یکی از کلیدیترین شاخصهای موثر بر عملکرد اقتصاد کلان و نرخ تورم یکی از مهمترین شاخصهای معرف عملکرد اقتصاد کلان است. هدف از این تحقیق شناسایی روابط میان این دو متغیر مهم اقتصادی است. برای این منظور، اثر شکاف نرخ ارز (اختلاف نرخ ارز رسمی و نرخ ارز بازار آزاد) بر تورم اقتصاد ایران طی دوره 1340 تا 1391 با استفاده از روش سری زمانی ساختاری و الگوریتم کالمن فیلتر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که شکاف نرخ ارز اسمی و بازار آزاد، تاثیر مثبت و معنی¬داری بر تورم اقتصاد ایران دارد به گونهای که یک درصد افزایش در شکاف نرخ ارز منجر به 3 درصد افزایش تورم در ایران می¬شود. نتایج مذکور سیاست تک نرخی شدن ارز در راستای کنترل تورم در کشور را مورد تایید قرار میدهد.
ملخص الجهاز:
"برای این منظـور، اثـر شـکاف نـرخ ارز (اختلاف نرخ ارز رسمی و نرخ ارز بازار آزاد) بر تورم اقتصاد ایران طـی دوره ١٣٤٠ تـا ١٣٩١ با استفاده از روش سری زمانی ساختاری و الگوریتم کالمن فیلتر مـورد بررسـی قـرار گرفته است .
نتایج حاصل از این تحقیق نشان مـیدهـد کـه شـکاف نـرخ ارز اسـمی و بـازار آزاد، تاثیر مثبت و معنیداری بر تورم اقتصاد ایران دارد به گونه ای که یک درصـد افـزایش در شکاف نرخ ارز منجر به ٣ درصد افزایش تورم در ایران میشود.
با توجه بـه آن کـه ویژگـی رهیافـت سـری زمـانی سـاختاری ایـن اسـت کـه متغیرهـای غیرقابل مشاهده را تحت عنوان روند ضمنی بصـورت یـک متغیـر تصـادفی در مـدل لحـاظ میکند، لذا مطالعه حاضر به منظور لحاظ نمودن تاثیر متغیرهـای غیرقابـل مشـاهده همچـون متغیرهای نهادی ساختاری موثر بر تورم، به مدلسازی و برآورد اثر شکاف نرخ ارز بر تورم با استفاده از سـری زمـانی سـاختاری مـیپـردازد.
٥. نتیجه گیری با توجه به اهمیت نرخ ارز و نرخ تورم در عملکرد اقتصاد کلان کشور و با توجه به گسترش مطالعات در رابطه با شناسایی روابط میان این دو متغیر مهم اقتصادی و عوامل مؤثر بر آن ، پژوهش حاضر به بررسی تجربی اثر شکاف نرخ ارز رسمی و بازار آزاد بر تورم اقتصاد ایران طی دوره ١٣٤٠ تا ١٣٩١ پرداخته است .
نتایج برآورد مدل همسو با مطالعات گذشته نشان می دهد که شکاف نرخ ارز رسـمی و بازار آزاد، تاثیر مثبت و معنی داری بر تورم داشته است به گونه ای که هر یک درصد افـزایش در شکاف بین نرخ ارز رسمی و بازار آزاد منجر به ٣ درصد افزایش تورم در ایران می شـود."