خلاصة:
هدف مقاله حاضر1ارائه تحلیلی از ویژگیهای عمومی وحرفهای مدیران مدارس متوسطه از منظر اسناد و مصوبات وزارت آموزش و پرورش است. پژوهش به روش اسنادی انجام شده است. به منظور پاسخگویی به دو سوال پژوهشی، مصوبات وزارت آموزش و پرورش در زمینه شرایط انتخاب و انتصاب مدیران مدارس به ویژه مدارس متوسطه از سال1290شمسی تاکنون بررسی و تحلیل شده است. در گام اول ویژگیهای اعلام شده برای مدیران مدارس براساس اسناد موجود در دو گروه ویژگیهای عمومی و اختصاصی دسته بندی شدند. درگام دوم، آیین نامه ها و مصوبات وزارت آموزش و پرورش به ویژه شورای عالی آموزش و پرورش تحلیل شدند. نتایج برگرفته از بررسی اسناد وقوانین مصوب در مورد انتصاب مدیران مدارس نشا ن می دهد که ویژگی های عمومی واختصاصی یا حرفهای درسالهای اولیه قانونگذاری در نظام آموزش و پرورش از هم تفکیک نشده اند. از سال1370به بعد، آیین نامه نحوه انتصاب مدیران و مسئولان آموزش و پرورش در دو فصل به تفکیک شرایط عمومی واختصاصی اعلام شد. همچنی نشرایط اختصاصی دارای تفکیک نوع مدرسه (ابتدایی، راهنمایی و متوسطه) است؛ هرچند دسته بندی شرایط به دقت صورت نگرفته است. برای مثال برخورداری از توانایی وقدرت رهبری و مدیریت درشرایط عمومی آمده است، درصورتی که ماهیتا از شرایط اختصاصی قلمداد میشود. میزان تحصیلات نیز از ویژگیهای عمومی مدیران است اما در بخش شرایط اختصاصی آمده است. همچنین کلی بودن ویژگیهای اعلام شده به نحوی است که برخی ویژگیها تفسیربردارند و سنجش میزان آنها دشواراست.
ملخص الجهاز:
٨. میان سابقه خدمت مدیران موفق و مدیران ضعیف تفاوت معنادار مشاهده نشده (پویا، ١٣٧٤) نوروزی اقدم (١٣٧٦) در پژوهش خود با عنوان "بررسی میزان ثبات ، شایستگی و شرایط احراز مدیریت در واحدهای آموزشی و تأثیر آن بر کیفیت آموزشی" که با بهره گیری از داده های گردآوری شده درباره ٣٨٥ مدیر مدرسه ابتدایی، راهنمایی و متوسطه ، انجام داده است به نتایج زیر دست یافته است : واجدان شرایط احراز مدیریت در میان مدیران مرد ٤٥ درصد و در میان مدیران زن ٣٤ درصد بوده است .
ویژگیهای حرفه ای مورد انتظار مدیران آموزشی مدارس متوسطه ایران طبق آیین نامه اجرایی مدارس و دیگر اسناد مصوب نظام آموزشی ایران کدام اند ؟ مراحل تحقیق در این مقاله برای پاسخ به دو سؤال پژوهشی ابتدا با مراجعه به مرکز اسناد وزارت آموزش و پرورش و نیز مجموعه مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مصوبات وزارت آموزش و پرورش در زمینۀ شرایط انتخاب و انتصاب مدیران مدارس از سال ١٢٩٠ شمسی تاکنون بررسی و تحلیل شده است .
بحث و نتیجه گیری همچنان که در بخش روش شناسی اشاره شد، برای پاسخ به دو سؤال پژوهشی با تحلیل محتوای مصوبات وزارت آموزش و پرورش از سال ١٢٩٠ شمسی تاکنون ویژگیهای اعلام شده برای مدیران در دوگروه ویژگیهای عمومی و اختصاصی دسته بندی شده اند: الف ) ویژگیهای عمومی در هفت مورد شامل : سن ، جنسیت ، نوع استخدام ، مدرک تحصیلی، وضعیت تأهل ، وضعیت جسمی- روانی، اخلاق و مبانی اعتقادی ب ) ویژگیهای اختصاصی مدیران مدارس شامل : مدیریت و رهبری آموزشی، سابقه خدمت - آموزشی، گذراندن دوره کارآموزی مدیریت آموزشی و رشته تحصیلی .