خلاصة:
ادبیات کودک و نوجوان، گونهی نوظهور ادبی است که در قرن حاضر به عنوان یک نحلهی مستقل مطرح شده است. نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان تلاش کردهاند تا آثاری خاصّ مخاطب کودک و نوجوان خلق کنند؛آثاری که از نظر زبان و بیان، مضمون و محتوای با زیبایی شناسی دریافت و دنیای کودک و نوجوان متناسب باشد. به واسطهی شرایط سنی مخاطب این گونه آثار، تنوع، داشتن جاذبه و فضایی مفرح و پرکشش از الزامات این آثار به شمار میرود و طنز یکی از عناصری است که میتواند سازوکارهای مورد اشاره را در این آثار پدید آورد. فرهاد حسن زاده از جمله شاعران و داستان نویسان طنزپردازی که به این نوع ادبی توجه کرده است و می توان طنز را یکی از عناصر برجسته و تاثیرگذار در آثار وی دانست. این تحقیق که به شیوهی تحلیل محتوا صورت گرفته، به بررسی و تحلیل شیوههای طنزپردازی در مهمترین آثار طنزآمیز فرهاد حسنزاده در حوزهی ادبیات کودک و نوجوان میپردازد. بر اساس نتایج تحقیق حسنزاده در طنزپردازی از شیوههایی چون طنزگفتاری، طنز موقعیت، بازی زبانی، نقیضهپردازی، اغراق، اسم مستعار، جناس، بذلهگویی و لطیفه پردازی بهره برده است وازاین میان، طنزگفتاریوطنزموقعیتدرآثاراوازبسامد بیشتری برخوردار است.واژههای کلیدی: ادبیات کودک و نوجوان، شیوههای طنزپردازی، فرهاد حسنزاده.
ملخص الجهاز:
طنزو شیوه های طنزپردازی در داستان های کودک و نوجوان فرهاد حسن زاده مریم خدابین * زهره میرحسینی ** زهرا اباذری دانشگاه آزاد اسلامی ایران ، واحد تهران شمال چکیده ادبیات کودک ونوجوان ، گونه ینوظهور ادبی است که درقرن حاضر به عنـوان یک نحله یمستقل مطرح شده اسـت .
ازآن پـس ، اوبـه عنـوان نویسـنده ای حرفه ای آثار مختلفی درحوزه های گوناگون (بیشتر کودک ونوجوان )نوشته وبـیش از پنجاه کتاب منتشر کرده است که برخی ازآن هـا عبارتنـد از:مـاجرای روبـاره وزنبـور (١٣٧٠الف )،مار وپله (١٣٧٠ب )،دفتر مهران ، پر از نقاشی، پر از ترانه (١٣٧٢)،ماشـور در مه (١٣٧٣)،سمفونی حمام (١٣٧٤)،بزرگ ترین خـط کـش دنیـا (١٣٧٥الـف )،گـاه روشن ، گاه تاریک (١٣٧٥ب )،مهمان مهتاب (١٣٧٥پ )،انگشت مجسمه (١٣٧٦الـف )، بیا آواز بخوانیم (١٣٧٦ب )،آهنگی برای چهارشنبه ها(١٣٧٧الـف )،امیرکبیـر فقـط اسـم یــک خیابــان نیســت (١٣٧٧ب )،دارکــوب وکرگــدن (١٣٧٨الــف )،کــلاغ کــامپیوتر (١٣٧٨پ )،نمکی ومار عینکی (١٣٧٨ت )،هدیـه ی خـیس (١٣٧٨ث )،لولـوی زیبـای قصه گو(١٣٧٩)،دولقمه ی چـرب ونـرم (١٣٨٠الـف )،شکسـتنی (١٣٨٠پ )،قصـه ی آقـاجیرجیر (١٣٨٠ت )،مـرده ای کـه زنـده شـد (١٣٨٠ث )،سـفر بخیـر سـلطان سـنجر (١٣٨١الف )،عشق وآینه (١٣٨١ب )،گزیده ی ادبیات معاصر؛ مجموعه داستان نوجوانـان (١٣٨١پ )،حیاط خلوت (١٣٨٢الف )،لبخندهای کشمشی (١٣٨٢ب )،همان لنگه کفش بنفش (١٣٨٢پ )،هندوانه به شرط عشق (١٣٨٨ب )وایستگاه ٧(بی تا).
علاوه برموارد یادشده ، مؤلفه های دیگری درآثار حسن زاده بـه چشـم مـی آیـد کـه نشان ازخلاقیتش دارد؛ به عنوان نمونه ، دربرخی داستان هاوکتاب های اوساختاری که برای اثر انتخاب می شود، الهام گرفته ازقالـب روزنامـه ی دیـواری اسـت یـا ازسـاختار وبلاگ وتارنما دراثر داستانی استفاده می شود که درادامه به شرح آن هامی پردازیم .