خلاصة:
تنش در روابط ایران و عربستان به اوج خود رسیده است. گروهی از صاحبنظران دلیل اصلی این منازعه را عوامل ایدئولوژیک و گروهی دیگر عوامل ژئوپلتیک میپندارند. دیدگاه ترکیبی دیگری نیز وجود دارد که هر دو عامل را در کنار هم، دلیل تشدید منازعه در روابط دو کشور میداند. موضوعی که توجه چندانی در پژوهشها به آن نشده، عامل برداشتها و نظام ادراکی نخبگان در روابط دو کشور و نقش آن در تشدید تنشهاست. نوآوری این پژوهش، پرداختن به نقش برداشتها در روابط دو کشور بوده و دنبال پاسخ دادن به این سوال بود که برداشتهای نخبگان ایرانی در روابط بین ایران و عربستان چه تاثیری گذاشتهاند؟ در این راستا، از مدلهای نظری نظریهپردازانی همچون رابرت جرویس، جک لوی و آرتور استاین استفاده شد. روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی بود. از این روش برای بررسی دیدگاههای نخبگان سیاسی و نظامی ایران نسبت به طرف مقابل و برداشتها و سوءبرداشتهای احتمالی آنها بهره گرفته شد. یافتههای پژوهش نشان دادند که برداشتهای نخبگان سیاسی و نظامی ایران در روابط میان ایران و عربستان در چند حوزه تاثیرگذار و قابل توجه بوده و به تشدید تنشها کمک کردهاند: 1) برداشتها از توانمندیهای خود و دشمن، شامل: اغراق در برآورد توانمندی نظامی خود و ناچیز شمردن توانمندی نظامی دشمن؛ 2) برداشتها از برداشتهای دشمن: اغراق در دشمنی دشمن؛ و 3) برداشت از نیتها و رفتارهای احتمالی کشورهای ثالث. در ادامه مقاله، ضمن بررسی این موارد، به شرایط کاهش آثار این برداشتها و افزایش احتمال بهبود روابط دو کشور پرداخته شده است.
ملخص الجهاز:
نوآوری این پژوهش ، پرداختن به نقش برداشت ها در روابط دو کشور بوده و دنبال پاسخ دادن به این سوال بود که برداشت های نخبگان ایرانی در روابط بین ایران و عربستان چه تأثیری گذاشته اند؟ در این راستا، از مدل های یاست هانیسجنظری نظریه پردازانی هم چون رابرت جرویس ، جک لوی و آرتور استاین استفاده شد.
از این روش برای بررسی دیدگاه های نخبگان سیاسی و نظامی ایران نسبت به طرف مقابل و برداشت ها و سوءبرداشت های احتمالی آنها بهره گرفته شد.
ir - چکیده ای از نسخه اولیه این مقاله در سومین همایش بین المللی نظام بین الملل ، تحولات منطقه ای و سیاست خارجی ایران ، دانشگاه علامه طباطبائی (آذرماه ١٣٩٥) به صورت شفاهی ارائه شده است .
از این رو، مقاله حاضر در پی پاسخ دادن به این سوال است که برداشت - های نخبگان ایرانی از طرف مقابل چه نقشی در تنش میان عربستان سعودی و ایران دارند و این برداشت های تنش زا در کدام حوزه ها بیشتر خود را نشان میدهند.
برای یافتن شواهد عینی برای ادعای مطرح شده ، دیدگاه های نخبگان سیاسی و نظامی ایران نسبت به عربستان سعودی به روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار خواهد گرفت .
به جزء فصل سوم این کتاب که به برداشت های رهبر ایران از سیاست های آمریکا نسبت به تهران میپردازد، بقیه فصول این کتاب خیلی بر اساس مدل نظری ارائه شده به پژوهش نپرداخته اند و صرفا تحلیل های خود از دیدگاه های موجود را ارائه داده اند ,Tirman &Maleki ) (٢٠١٤.