خلاصة:
در پژوهش حاضر، بخشی از متون علمی فیزیک را در دو زبان فارسی و انگلیسی، ازمنظر فرانقش متنی دستور نقش گرای نظام مند هلیدی بررسی کرده ایم ؛ پس از تجزیه و تحلیل بندها، ده نوع آغازگر را شناسایی کرده و میزان کاربرد و فراوانی آنها را نشان داده ایم . نتایج پژوهش بیانگر آن است که میزان وقوع آغازگر ساده در کل پیکره ، بیش از آغازگر مرکب (٥٨ درصد دربرابر ٤٢ درصد) و آغازگر بینشان ، بیش از آغازگر نشان دار (٨١ درصد دربرابر نوزده درصد) است . در این بررسی، انواع آغازگرها و فراوانی آن ها را در دو زبان فارسی و انگلیسی نیز مقایسه کرده و دریافته ایم که میزان استفاده از آغازگر تجربی محذوف و همچنین آغازگر نشان دار در زبان فارسی، بیش از زبان انگلیسی است ؛ اما در انواع دیگر، تفاوت هایی اندک دیده میشود. در این پژوهش همچنین انواع آغازگرها و میزان استفاده از آن ها را در کتاب ها و مقاله ها بررسی کرده و نتیجه گرفته ایم که تنوع آغازگر در کتاب های فیزیک ، نسبت به مقاله های فیزیک در کل پیکره ، بیشتر و بسامد وقوع آغازگر در بیشتر آن ها بالاتر است .
ملخص الجهاز:
"دستجردی کاظمی (١٣٨٨) در رسالۀ دکتری خود باعنوان توصیف گفتار دانش آموزان پایۀ اول دبستان براساس نظریۀ نقش گرای نظام مند هلیدی، گفتار کودکان را بررسی کرده و نتیجه گرفته است که میزان بروز آغازگر نشان دار در گونۀ گفتاری زبان فارسی در کودکان هجده درصد، آغازگر بینشان ٨٢ درصد و آغازگر مرکب سی درصد است .
انواع ، تعداد و درصد وقوع آغازگر به تفکیک کتاب و مقاله متون تخصصی فیزیک عنان کتاب مقاله و تعداد درصد تعداد درصد ردیف کل بندهای تحلیل شده 300 100 300 100 1 آغازگر تجربی 300 100 300 100 2 آغازگر متنی 129 43 123 41 3 آغازگر بینافردی 3 1 8 3~ 4 آغازگر تجربی محذوف (ضمیر فاعلی محذوف ) 35 12~ 18 6 5 آغازگر ساده 172 57~ 176 59~ 6 آغازگر مرکب 128 43~ 124 41~ 7 آغازگر نشان دار 27 9 89 30~ 8 آغازگر بینشان 273 91 211 70~ 9 آغازگر اسنادیشده 1 0/33~ 0 0 10 آغازگر بند محذوف 0 0/33~ 1 0 در پایان ، آمار مربوط به متون موردبررسی را برای هر چهار بخش موردمطالعه اعم از بخش کتاب / مقاله و بخش زبان فارسی/ انگلیسی، درکنار یکدیگر، در جدول ٣٣ نشان داده ایم .
سخن آخر اینکه در متون علمی تخصصی فیزیک ، زبان فارسی همانند زبان انگلیسی با دستور نقش گرای نظام مند هلیدی مطابقت دارد و ازنظر ساخت آغازگری- پایان بخشی، بین این دو زبان در متون موردبررسی، شباهت هایی وجود دارد؛ همچنین باوجود شباهت ها در برخی از موارد هم ویژگی های خاص زبان فارسی، ساخت آغازگری- پایان بخشی را از این ساخت در زبان انگلیسی متمایز کرده است ."