خلاصة:
بیکاری یکی از مهم ترین چالش های پیش روی اقتصاد ایران به شمار می رود که بر عملکرد اقتصاد و جامعه اثرگذار است. تحقیق حاضر برای اولین بار به بررسی اثر شکاف نرخ ارز (اختلاف نرخ ارز رسمی و بازار آزاد) بر نرخ بیکاری در اقتصاد ایران طی دوره 1353 تا 1391 پرداخته است. برای این منظور از روش مارکوف سوئیچینگ استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد در رژیم بیکاری بالا، شکاف نرخ ارز منجر به تشدید بیکاری در اقتصاد ایران می شود. هم چنین، احتمالات انتقال نشان می دهد که احتمال ماندن در رژیم بیکاری بالا بسیار بیش تر از احتمال ماندن در رژیم بیکاری پایین است که این امر ناشی از ناپایداری اشتغال در کشور است. هم چنین، ضریب خالص صادرات نیز نشان می دهد که افزایش خالص صادرات در هر دو رژیم بیکاری بالا و پایین منجر به کاهش نرخ بیکاری می شود. لذا، یکی از سیاست های مهم اشتغال زایی دولت می تواند توسعه صادرات در کشور باشد.
ملخص الجهاز:
"همچنین ، وجود اختلاف قابل توجه میان قیمت رسمی و قیمت بازار آزاد انواع ارز، در تلفیق با پایین بودن نرخ سود سپرده های بانکی ، وضعیت را برای انحراف سپرده های بانکی و نیز سرمایه های مولد اقتصادی به سمت بازار ارز فراهم می سازد )٢٠١٠ ,Zobeiri &Abounoori ,٢٠٠٣ ,Valadkhani(.
مطالعه عسگری و توفیقی (۱۳۸۸) نشان می دهد انحراف نرخ ارز در اقتصاد ایران (نرخ ارز بیش از حد ارزش گذاری شده ) منجر به کاهش رشد اقتصادی و اشتغال طی سال های ۱۳۳۸ تا ۱۳۸۶ شده است .
در رژیم بیکاری بالا به دلیل اینکه واحدهای تولیدی وابسته به ارز دچار کاهش ظرفیت یا در مواردی توقف تولید شده اند و از آنجا که افزایش نرخ ارز به تولیدات صادرات محوری که ارزبری چندانی ندارند کمک کرده است از این رو وضعیت اشتغال برای این دسته از شرکت ها بهبود نیز یافته است بنابراین برآیند تولیدات اقتصاد در اینجا اهمیت دارد که نتیجه برآورد نشان می دهد تأثیر افزایش نرخ ارز غیررسمی بر نرخ بیکاری معنادار نبوده است .
دچار کاهش ظرفیت یا در مواردی توقف تولید شده اند و از آنجا که افزایش نرخ ارز به تولیدات صادرات محوری که ارزبری چندانی ندارند کمک کرده است از این رو وضعیت اشتغال برای این دسته از شرکت ها بهبود نیز یافته است بنابراین برآیند تولیدات اقتصاد در اینجا اهمیت دارد که نتیجه برآورد نشان می دهد تأثیر افزایش نرخ ارز غیررسمی بر نرخ بیکاری معنا دار نبوده است ."