خلاصة:
شرایط آب و هوایی در هر منطقهای تابعی از تاثیرگذاری متغیرهای مختلف اقلیمی در آن منطقه است. شناسایی عوامل و عناصر اصلی سازنده اقلیم هر منطقهای میتواند در تعیین پتانسیلهای اقلیمی آن منطقه بسیار موثر واقع شود .استان اصفهان منطقهای کوهپایهایی در مرکز ایران است که با توجّه به تنوّع توپوگرافی، از توزیع متفاوت عناصر اقلیمی در سراسر پهنهی استان برخوردار میباشد. در راستای تبیین دقیق نواحی اقلیمی این استان، روشهای تحلیل مولفههای اصلی و تحلیل خوشهای مورد استفاده قرار گرفته است. بدین منظور تعداد 25 متغیر اقلیمی از 12 ایستگاه همدید استان انتخاب گردید. بررسی عناصر اقلیمی بر اساس تحلیل مولفههای اصلی نشان داد که اقلیم استان ساخته پنج مولفه (بارش، دمایی، آسمان صاف و آفتابی، بادی - غباری و گرمایی - رطوبت) است که این مولفهها 95 درصد پراش دادهها را تبیین میکند. مولفههای یاد شده، استان اصفهان را به چهار ناحیه اقلیمی (گرم و خشک و بیابانی، نیمه خشک، کوهستانی و سرد و کوهستانی و نیمه سرد) تقسیم میکند. همچنین با استفاده از شاخصPET به ارزیابی و مقایسه اقلیم آسایش ایستگاه نمایندهی هر ناحیهی اقلیمی در طول سال پرداخته شد. نتایج تحلیل ماهانه نشان میدهد، مناسبترین زمان برای گردشگری به شهرهای خور و بیابانک و کاشان در ماهای آوریل و سپتامبر است. این وضعیّت برای شهر اصفهان طولانی تر شده و در ماههای آوریل، می و اکتبر به وقوع میپیوندد؛ این در حالی است که گلپایگان به دلیل موقعیّت کوهستانی، شرایط بدون تنش فیزیولوژی را در فصل تابستان و در ماههای ژوئیه و آگوست تجربه میکند.
ملخص الجهاز:
بررسی عناصر اقلیمی بر اساس تحلیل مولفه های اصلی نشان داد که اقلیم استان ساخته پنج مولفه (بارش ، دمایی، آسمان صاف و آفتابی، بادی - غباری و گرمایی - رطوبت ) است که این مولفه ها ٩٥ درصد پراش داده ها را تبیین میکند.
لیکن شمار پژوهش های مبتنی بر به کارگیری روش های چند متغیره در پهنه بندی اقلیمی کشور در چند سال اخیر بیشتر شده است ؛ به طوریکه حیدری و علیجانی (٥٧:١٣٧٨) با استفاده از ٤٩ متغیر آب و هوایی در ٤٣ ایستگاه هواشناسی کشور (١٩٩٠-١٩٦٣) و با به کارگیری از تحلیل عاملی و تجزیه خوشه ای 1-Anyadik 2-Romeroa & etal 3-Singh 4- Carbajal & etal 5- Heise &etal 6-Yunus مبادرت به پهنه بندی اقلیمی ایران نمودند.
امروزه عوامل زیادی در توسعه صنعت گردشگری در یک منطقه دخالت دارند که یکی از مهم ترین آنها شرایط آب و هوایی است و اکثر توریست ها 1- Matzarakis & mayer 2-Biometeorology 3- hamilton & etal برای انتخاب مقصد، ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار میدهند.
در این پژوهش با توجه به کمبود مطالعات آسایش اقلیمی صورت گرفته در زمینه ی تطبیق و شناسایی دقیق شرایط و عوامل آب و هوایی موثر بر گردشگری مناطق گوناگون کشور، بر آن شده ایم تا ابتدا با استفاده از روش های تحلیل عاملی و خوشه بندی، به پهنه بندی اقلیمی دقیق تر در استان اصفهان بپردازیم و سپس با استفاده از شاخص اقلیم آسایش PET، برای هر کدام از شهرهای نماینده ی نواحی اقلیمی استخراجی استان ، در طول سال ، بهترین زمان و مناسب ترین مکان حضور گردشگران را ارزیابی و مقایسه نماییم .