خلاصة:
روند رو به افزایش ضایعات مواد غذایی یکی از مشکلات جدی در اکثر کشورها به ویژه کشورهای درحال توسعه است. هدف اصلی مطالعه حاضر شناسایی عوامل ایجاد کننده ضایعات مرکبات در استان فارس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و الگوسازی معادلات ساختاری است. اطلاعات مورد نیاز از طریق نمونه گیری تصادفی و تکمیل 221 پرسش نامه در بین باغداران استان فارس در سال 1392 جمع آوری شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، متغیرهای تاثیر گذار بر ضایعات مرکبات در استان فارس در قالب هفت عامل زیر دسته بندی شدند: «زیرساخت های نامناسب»، « آفات و شرایط اقلیمی»، « مدیریت نامناسب مصرف نهاده های آب و سموم»، « مدیریت نامناسب پس از برداشت»، « انبارداری و حمل نامناسب محصول»، « مدیریت برداشت و عرضه» و « مدیریت نامناسب مصرف نهاده های کود و رقم درختان». بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی، تمام ضرایب متغیرهای لحاظ شده در الگو دارای ارزش آماری است. نتایج برآورد مدل نهایی تحقیق نشان داد که متغیرهای آفات و شرایط اقلیمی، زیرساخت های نامناسب، انبارداری و حمل نامناسب محصول و مدیریت نامناسب پس از برداشت متغیرهای تاثیر گذار بر ضایعات مرکبات در استان فارس اند.
Increasing trend of food waste is one of the serious problem in many countries. The purpose of this study is identifying the factors creating citrus waste in Fars province using exploratory factor analysis and structural equation. Data were collected using stochastic sampling and completing 221 questionnaires between farmers in Fars province in 2013. According to the results of exploratory factor analysis، effective factors on citrus waste in Fars province are abbreviated to 7 factors: "unsuitable infrastructures"، "pests and atmosphere"، "unsuitable management of inputs consumption such as water and pesticide"، "unsuitable management after harvest"، "unsuitable storage and transport of production"، "harvest management and supply" and "unsuitable management of inputs consumption such as fertilizer and trees species". According to the results of confirmatory factor analysis، total of coefficients are significant. Results of the final model revealed that pests and atmosphere، unsuitable infrastructures، unsuitable storage and transport of production، and unsuitable management after harvest are the effective variables on citrus waste in Fars province.
ملخص الجهاز:
"ضرایب مدل اندازهگیری عوامل مؤثر بر ضایعات مرکبات 2 عامل ها و متغیرهای آشکار ضرایب استاندارد آماره R t آفات و شرایط اقلیمی : بادزدگی و بادهای سرد یا شدید 0/64 24/23 0/8*** آفات وبیماریها 0/79 16/64 0/89*** سرمازدگی درختان 0/89 19/83 0/91*** بارش تگرگ 0/26 8/02 0/51*** زیرساخت های نامناسب : کمبود امکانات فراوری محصول 0/23 12/87 0/48*** کمبود انبار و سردخانه 0/95 10/7 0/92*** کمبود منابع و فناوری برای گسترش برنامه های کاهش ضایعات 0/56 7 0/75*** انبارداری و حمل نامناسب محصول : انبارها و سردخانه های نامناسب 0/47 7/89 0/45*** روشهای نامناسب حمل و نقل 0/69 - 0/78 مدیریت نامناسب پس از برداشت : بسته بندی نامناسب 0/13 2/36 0/36*** درجه بندی نکردن محصول 0/49 2/61 0/73*** مدیریت نامناسب مصرف نهاده های آب و سموم : نامناسب بودن زمان آبیاری 0/89 12/26 0/94*** استفاده از سموم نامناسب 0/36 16/14 0/6*** استفاده بیش از حد از سموم و آفت کشها 0/65 9/36 0/81*** مدیریت برداشت و عرضه : دیر برداشت کردن محصول 0/45 7/98 0/94*** عرضه بیش از نیاز به بازار 0/11 6/8 0/08*** مدیریت نامناسب مصرف نهاده های کود و رقم درختان : عدم مصرف بهینه کودها 0/12 - 0/11 رقم نامناسب 0/27 3/34 0/75*** منبع : یافته های تحقیق ***: معنی داری در سطح ١ درصد ۱۲۸ در خصوص عامل مدیریت نامناسب پس از برداشت نیز متغیر درجه بندی نکردن محصول بار عاملی بیشتری در مقایسه با متغیر بسته بندی نامناسب دارد و تبیین کننده ٤٩ درصد واریانس ضایعات مرکبات می باشد."
(
, 
, 
)
