خلاصة:
تحولات سه دهه اخیر ترکیه نشان از رشد اسلام گرایی،به ویژه اسلام گرایی سیاسی،در این کشور دارد.رشد اسلام گرایی در ترکیه متاثر از متغیرهای داخلی و خارجی است.در بعد متغیرهای خارجی بلاشک انقلاب اسلامی از جمله این متغیرها به شمار می رود.در این مقاله تاثیر انقلاب اسلامی در سوق یافتن فضای سیاسی-اجتماعی ترکیه به سمت اسلام گرایی سیاسی بحث شده است.بخش هایی همچون جنبش ها،طریقت ها،و احزاب اسلام گرا پس از انقلاب اسلامی جانی دوباره گرفته و از حاشیه به متن فضای سیاسی آمدند.نهایتا،برایند این تحول،ورود اسلام گرایان به عرصه قدرت سیاسی بود.از سویی دیگر در بررسی بازتاب های انقلاب اسلامی در جهان پیرامون به ویژه تاثیرات آن بر کشورهای مسلمان،همواره خلاء نگاه تئوریک احساس می شده است.در این پژوهش سعی شده تاثیرات انقلاب اسلامی بر ترکیه در قالب چارچوبه ای مفهومی صورت گیرد تا بتوان فهم روشن تری از چرایی و چگونگی تاثیرات بر کشور ترکیه بدست داده شود.
ملخص الجهاز:
"به عبارت دیگر انقلاب اسلامی ضمن احیاء اسلام سیاسـی در ایران تاثیر عمده ای بر فضای سیاسی اجتماعی کشورهای مسلمان مخصوصـا کشـورهای همسایه و نیز جنبش های سیاسی اسلامی داشته و بـه نـوعی بـا بازگردانـدن اعتمـاد بـه نفـس مسلمانان و امکان تحقق حکومت اسلامی سبب احیاء این جنبش ها گردید، و در نتیجـه ایـن انقلاب نهاده هایی را به سیستم بین الملل عرضه داشت کـه متصـف بـه وصـف دینـی بـوده و باعث تولد عنصر دین در روابط بین الملل شـد.
بـه عنوان مثال فاکتور مذهب را میتوان به گونۀ زیـر شـاخص سـازی نمـود؛ تغییـرات در رفتـار مذهبی مردم نظیر افزایش نقش زنان در فعالیت های سیاسی، افزایش اقبال بـه انجـام فـرایض دینی همچون نماز و روزه و حج ، ترجمه شدن یا نشدن متون اولیه رهبـران انقـلاب اسـلامی ایران ، وجود آثار تفسیری در باب متفکران انقلاب اسلامی و واقعیت انقلاب ایران و یا عدم آن ، میزان اشاره به انقـلاب اسـلامی در مطبوعـات و مجـلات و روزنامـه هـا، میـزان و نحـوه واکنش سازمان ها و فعالان اسلامی در کشورهای مسلمان نشین از حیث تاسیس سازمان هـای جدید یا از حیث رادیکال تر شدن و قهرآمیزتر شدن رفتار سازمان های قدیمی و یـا از حیـت فعال شدن مجدد جنبش های میانه رو(احمدی ، ١٣٦٩: ١٢)؛ افزایش نشریات اسلامی و تیـراژ آنهــا، تقویــت محتــوایی گــرایش هــای اجتمــاعی و سیاســی در نشــریات اســلامی؛ انــزوای ایدئولوژی ها و جنبش ها و احزاب سوسیالیستی و ناسیونالیستی (حشـمت زاده ، ١٣٨٥: ١٦٩)، شکل گیری اجتماعات سیاسی در مساجد، تغییـر نگـاه عمـومی نسـبت بـه مسـئله فلسـطین و انجــام تظــاهرات هــای اعتــراض آمیــز، تقویــت احساســات مــذهبی و اقــدام عملــی علیــه توهین کنندگان به ارزش هـای اسـلامی (محمـدی ، ١٣٨٦: ٣٨٦)، طـرح مطالبـات مردمـی در جهت اجرای احکام اسلامی نظیر مسئله حجاب (حشمت زاده ، ١٣٨٥: ٣٠١)."