چگونگی شکل‌گیری جریان اعتدال؛ منزلی بین منزلتین مقالة

"«روزی، شخصی بر حسن بصری وارد شد و گفت یا امام‌الدین، در زمان ما کسانی پیدا شده‌اند که مرتکبین کبائر را کافر می‌دانند و گناه کبیره به‌نظر آنها کفری است که آنها را از اسلام خارج می‌کند که اینان همان وعیدیه خوارج هستند و در مقابل گروه دیگری قائل‌اند معصیت، به ایمان مرتکبان کبائر ضرری نمی‌زند همان‌گونه که در حالت کفر طاعت برای آنها فایده‌ای ندارد که این قول مرجئه است. آنان با این عقیدة خود درواقع مسلکی تبرئه‌کننده و توجیه‌گر را به‌وجود آوردند که دروازه‌های ظلم و فساد را به روی ظالمان و فاسدان می‌گشود، اما در مقابل، خوارج که با تفکرات افراطی خود، بعد از حکمیت، از پیروی از امام علی(ع) دست کشیده بودند و تن‌دادن این امام همام به حکمیت را گناه تلقی می‌کردند، با مشاهدة گناهان معاویه بر آن شدند که عمل‌کردن به آموزه‌های دینی و اطاعت از اوامر و نواهی آن نیز جزئی از اجزای دین است و ایمان، فقط اعتقاد به خدا و رسالت پیامبر او نیست؛ بنابراین مرتکب کبائر ایمان ندارد و کافر است."