خلاصة:
اعتیاد یک بیماری جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است. اعتیاد به مواد مخدر، یکی از چهار بحران جهانی است و تاثیر آن در ظهور سایر آسیبهای اجتماعی نمود عینی دارد. عود اعتیاد تاثیرات زیادی بر فرد، جامعه و خانواده دارد. فردی که بعد از ترک دوباره به سوی مواد برمیگردد احساس گناه، ناامیدی، خجالت و عصبانیت گریبان گیر او میشود. عوامل مختلفی از بازگشت افراد بهبودیافته به اعتیاد جلوگیری میکند. نبود شغل یکی از مهم ترین مشکلات بهبود یافتگان بیماری اعتیاد است لذا عامل مهمی در بازگشت بیماری اعتیاد به شمار می آید. اگر بتوان برای معتادین رها یافته از اعتیاد با توجه به مهارت های شغلی آن ها، کار و شغل ایجاد کرد نه تنها از عود مجدد آنان پیشگیری میشود بلکه زمینه توانمندسازی و بازگشت وی به کانون خانواده و جامعه نیز فراهم میشود. به نظر میرسد که داشتن شغل و مهارتهای شغلی نقش موثری در پیشبینی ماندگاری درمان بهبودیافتگان از اعتیاد دارد. با توجه به نقش مهم اشتغال زایی در جلوگیری از بازگشت مجدد به مصرف مواد، بر ضرورت ایجاد فرصت های شغلی برای پیشگیری از بازگشت به چرخه اعتیاد تاکید می شود.
ملخص الجهاز:
اگر بتوان برای معتادین رها یافته از اعتیاد با توجه به مهارت های شغلی آن ها، کار و شغل ایجاد کرد نه تنها از عود مجدد آنان پیشگیری میشود بلکه زمینه توانمندسازی و بازگشت وی به کانون ٣١ خانواده و جامعه نیز فراهم میشود.
میتوان بیـان کرد کـه عـدم برنـامـه ریزی برای اشـــتغال معتادین ، عدم آگـاهی از روش های مقابله با مشـــکلات زندگی، محیط اجتماعی آلوده ، دوســـتان معتاد، پر نشـــدن اوقات فراغت ، عدم شـــرکت در گروه درمانی، اضـــطراب ، افســـردگی و پایین بودن سـطح امیدواری فرد از مهم ترین علل عود اعتیاد اسـت .
عبدلی ســلطان احمدی و امانی (١٣٩٥) در پژوهشــی تحت عنوان عوامل مؤثر بر ســوءمصـــرف مواد مخدر در ایران : تحلیل نقشـه های شــناختی فازی مبتنی بر نظرات متخصــصــان به این نتیجه رســیدند کـه اعضـــای خـانواده بـا درجـه بیرونی ١/٥٤، بیکــاری بـا درجـه بیرونی ١/٣٢ و همســـالان منحرف با درجه بیرونی ٠/٨٨ بیشترین تأثیر را بر اعتیاد دارند.
امینی، امینی، افشـــارمقــدم و آذر (١٣٨٢) در پژوهشـــی تحـت عنوان بررســـی عوامــل اجتماعی و محیطی مرتبط با بازگشــت مجدد معتادان به مصــرف مواد افیونی در مراجعین به ٢٦ مراکز دولتی ترک اعتیاد شــهر همدان بدین نتیجه دســت یافتند که از دیدگاه معتادان عامل بین فردی مرتبط با عود، معاشـــرت با دوســـتان معتاد و منحرف (٨٧/٥ درصـــد) و مهم ترین عامل شــغلی، بیکاری (٧٠/٩ درصــد) بود.
سـراجی، مومنی و صـالحی (١٣٨٩) در پژوهشـی تحت عنوان عوامل مؤثر در وابستگی به مواد مخدر و عود مجدد مصـــرف درگروه معتادین خودیار شـــهرســـتان خمین بدین نتیجه دسـت یافتند که مهم ترین عامل معتاد شـدن افراد کسـب لذت و کنجکاوی (٧٥/١ درصـد)؛ و مهم ترین عامل مؤثر در ترک اعتیاد فرد، خسـته شـدن و فشـار خانواده (٤٥/٤ درصــد) بوده اســت .