خلاصة:
با توسعه جوامع ، تقاضا برای حرکت افراد و کالاها افزایش می یابد و لذا سال هاست که حمل ونقل به سرعت در حال گسترش بوده و نقش مهمی در توسعه اقتصادی جوامع برعهده دارد. به خصوص در مناطق محروم ، سیاست های حمل ونقلی ، نقش حیاتی در توسعه ایفا می کند. پروژه های راه روستایی به توسعه ارتباطات روستایی کمک کرده و به نوبه خود موجب توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی جوامع روستایی می شود. در این ارتباط برخی پژوهش گران دسترسی نداشتن به نظام حمل ونقل روستایی و عناصر تشکیل دهنده آن را یکی از مهم ترین موانع در راه ٥١ تحقق اهداف توسعه پایدار روستایی می دانند. اما متاسفانه این بخش اقتصادی با اثرات مضر بیشتری بر محیط زیست همراه است ، حالت های مختلف حمل ونقل در اندازه های مختلف ، تاثیرات منفی بر محیط زیست دارد که به طور عمده به شرایط فنی آنها بستگی دارد. هدف اصلی در تحقیق حاضر، شناسایی اثرات نامطلوب حمل ونقل روستایی بر محیط زیست است که با عنایت به روش توصیفی در قالب مطالعات اسنادی و طبقه بندی یافته های ادبیات تحقیق در ارتباط با مسئله به ارائه راه کارهای کنترل آنها پرداخته شده است . نتایج این مطالعه نشان می دهد، اثرات نامطلوب متعددی ناشی از حمل ونقل روستایی بر محیط زیست تحمیل می شود که به طور عمده ناشی از عدم انجام مطالعات جامع در ارتباط با عملیات راه سازی و نیز تولید وسایط نقلیه بوده و پایش اثرات آنها به طور مکرر برای ارزیابی اثرات مستقیم ، غیرمستقیم و انباشی است . لذا راه کار اصلی توجه و حرکت به سمت حمل ونقل پایدار روستایی است که در برخی از مصادیق مسیر حرکت در این مطالعه ترسیم شده است .
ملخص الجهاز:
"نتایج این مطالعه نشان می دهد، اثرات نامطلوب متعددی ناشی از حمل ونقل روستایی بر محیط زیست تحمیل می شود که به طور عمده ناشی از عدم انجام مطالعات جامع در ارتباط با عملیات راه سازی و نیز تولید وسایط نقلیه بوده و پایش اثرات آنها به طور مکرر برای ارزیابی اثرات مستقیم ، غیرمستقیم و انباشی است .
مطالعه حاضر به دنبال پاسخ به این سوال اساسی است که آثار زیست محیطی حمل ونقل روستایی کدام اند؟ چه راه کارهایی برای کنترل این آثار وجود دارند؟ در پاسخ به سئوال ها، از روش توصیفی با عنایت به مطالعات اسنادی و طبقه بندی یافته های ادبیات تحقیق در ارتباط با مسئله و ارائه استدلالی آنها پرداخته می شود.
(هاین ، ٢٠٠٠) یک سیستم حمل ونقل بنا به تعریف مرکز حمل ونقل پایدار، «نظـامی اسـت کـه امکان دسترسی به نیازهای اصلی افراد و جوامع را به صورت ایمن و سالم در عین رعایت عدالت بین نسلی و درون نسلی فراهم کند و از طرف دیگر متناسب با توان مالی اسـتفاده کنندگان بوده ، کارآمد باشد، امکـان انتخـاب روش هـای مختلـف جابـه جـایی را فـراهم ٥٧ کــرده ، از اقتصاد پویا حمایت نموده ، آلودگی ها و ضایعات غیربازیـافتی را کـاهش داده ، مصرف منابع و ثــروت تجدیدناپذیر زمـین را بــه حـداقــل رسـانــده ، مصـرف منـابع تجدیدپذیر را محدود کرده و مؤلفه های آن را بازیابی و بازیافت می کند» (مرکز حمـل و نقل پایدار٢، ٢٠٠٥)."