حج واقعی؛ در نگاه عارفانه میرزا جواد ملکی تبریزی مقالة

از حج و دیگر عبادات، زمانی به نتیجة مطلوب م یرسیم که طبق دستورات اهل بیت علیهم السلام عمل کنیم. عارف دلسوخته، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی؛ از جمله عارفانی است که معارف و اسرار حج را خوشه چینی کرده، در طبق اخلاص نهاده و در اختیار ما قرار داده است. سعی در جهت اخلاص، توبه، وصیت، توکل، قطع علایق، رعایت تقوا، رعایت بدن، رعایت رفیق، رعایت امیر الحاج، احرام، تلبیه، ورود به حرم، طواف، استلام حجر، سعی، توقف در عرفه، وقوف در منا، گلواژ ههایی است که صاحب کتاب « المراقبات » با بیان شیوا و دلنشین تبیین کرد ه اند.

"» سالک عارف، بهاری همدانی= در این باره می‌فرماید: «کسی که ارادة حج دارد، اولا باید قدری تأمل در نیت خود بنماید، هوای نفس را کنار بگذارد، ببیند غرضش از این سفر امتثال امر الهی و رسیدن به ثواب و فرار از عقاب او است یا نه، ـ نستجیر بالله ـ غرضش تحصیل اعتبار یا خوف از مذمت مردم یا تفسیق آن‌ها یا از ترس فقیر شدن، بنابر این که معروف است هرکه ترک حج کند او مبتلا به فقر خواهد شد، یا امور دیگر از قبیل تجارت و تکیف و سیر در بلاد و غیر ذلک، اگر درست تأمل کند خودش می‌فهمد که قصدش چطور است، و لو به آثار. واضح است که مفهوم توکل بر خداوند، این نیست که انسان همة کارها را به امید خدا رها کند و خود حتی دنبال اسباب هم نرود، بلکه: <TD>گر توکل می‌کنی در کار کندر توکل از سبب غافل مشوگفت پیغمبر به آواز بلند </TD> <TD></TD> <TD>کشت کن پس تکیه بر جبار کنرمز «الکاسب حبیب الله» شنوبا توکل زانوی اشتر ببند11 </TD> و به قول فیلسوف عالی مقام، حکیم سبزواری= : <TD>توکل أن تدع الأمر إلی و لیس هذا أن تکف عن عمل</TD> <TD></TD> <TD>مقدر الأمور جل و علاإذ رب أمر بوسائط حصل12 </TD> عالم وارسته و عارف بزرگ ملکی تبریزی= می‌نویسد: «امور آنان (خانواده) و خود و تمام متعلقات و آنچه در سفر به همراه دارد، به صاحب خانه ای که می‌خواهد آن را زیارت کند، واگذار کرده و امیدوار باشد که خداوند در راه زیارت و خود مقصد، به خوبی اموری را که به او سپرده سرپرستی می کند؛ زیرا او بهترین جانشین، همراه و دیدار شونده است."