تعاون در مطبوعات: نظام تعاونی در صنعت فرش ایران مقالة

خلاصة:

از مهم‌ترین صنایع دستی کشور،صنعت- هنر قالی‌بافی است.این صنعت که از سابقه‌ای‌ چندهزار ساله در کشور برخوردار است،با زندگی و فرهنگ مردم ایران عجیبن شده است. صنعت-هنر قالی‌بافی؛اولا به جهت ارزش‌ افزودهء بالا،ثانیا به علت این‌که سرمایهء چندانی‌ نمی‌خواهد،اشتغال‌زایی فراوانی دارد.از سوی‌ دیگر،مشاغل جنبی این صنعت نیز متعدد و متنوع است،«طبق آمارهای چند سال اخیر، 8-7 میلیون نفر،به صورت مستقیم و غیر مستقیم(در زمینه‌های پشم‌چینی، پشم‌شویی،خامه‌ریسی،رنگرزی و...)از این‌ صنعت عظیم ارتزاق می‌کنند.1» نکتهء شایان توجه در این صنعت،وضعیت‌ قالی‌بافان-اصلی‌ترین عامل تولید-است. شرایط نامناسب روابط و نظام تولیدی که حاکم‌ بر صنعت فرش است موجب شده تا از سود حاصل از تولید،کمترین سهم نصیب آنان شود. این مسئله شرایطی را فراهم آورد تا علاقمندان‌ و دلسوزان درصدد جستجوی رهیافت یک‌ 2Lنظام تولیدی نوین-که متضمن حداکثر سود برای تولیدکنندگان اصلی باشد-برآیند. در تعقیب این هدف،جهاد سازندگی از ابتدای تأسیس،این رشته از فعالیتهای روستایی‌ را مورد توجه قرار داد.اولین اقدامات این نهاد در این زمینه،تهیه و تأمین مواد اولیهء بافندگان و توزیع آن با قیمت‌های مناسب‌تر به آنان بود. ارزیابی این اقدام،منجر به این نتیجه‌گیری شد که تأمین نهاده‌ها با قیمت ارزان و رها کردن‌ قالی‌بافان در امور دیگر تولید،نمی‌تواند هدف‌ اصلی را جامهء عمل بپوشاند.به دنبال این‌ نتیجه‌گیری،تأسیس«تعاونی‌های فرش»در دستور کار قرار گرفت و هایتا با تصویب هیئت‌ وزیران-در سال 64-جهاد سازندگی به همراه‌ وزارتین کشاورزی و بازرگانی موظف به‌ تشکیل تعاونی‌های فرش در سراسر کشور شدند.2آنچه در ذیل از نظر گرامی شما می‌گذرد،گزارش مختصری از فعالیت‌های‌ تعاونی‌های فرش-تحت پوشش جهاد سازندگی است. شایان ذکر است که در ماهنامه جهاد،شمارهء 3L153(خرداد 1371)،گزارش از عملکرد اتحادیهء تعاونی‌های فرش،وابسته به‌ جهاد سازندگی درج شده بود.در آن گزارش، فعالیت‌های خدماتی و بازرگانی اتحادیه،به‌ ویژه در زمینهء صادرات،مود توجه قرار گرفته‌ بود.در گزارشی که اینک می‌خوانید،بیشتر به‌ وضع تعاونی‌ها در استان‌های گوناگون و مقایسهء وضعیت سرمایه،اشتغال،تولیدات و مقایسهء آنها پرداخته‌ایم.