جایگاه معنویت شیعی در گفتگوی اسلام و مسیحیت در اندیشه ی هانری کربن مقالة

این نوشتار برآن است که هر چند گفتگوی میان اسلام و مسیحیت، ضرورتی ناگزیر است، ولی این گفتگو، در صورتی نتیجه‌بخش خواهد بود که وجوه باطنی و معنوی اسلام نیز در عرصۀ آن وارد شود. در ابتداء نشان داده‌ایم که چرا باید عرفان و معنویت اسلام در این گفتگو لحاظ شود و در عین حال این عرفان و معنویت از منبع و مستند اصلی‌اش دور نیفتد، چه در غیر این صورت دشوار می‌توان میان آن و اسلام پیوندی ذاتی و استوار تشخیص داد. ضمن تلاش برای تصحیح برخی سوءفهم‌ها دربارة تشیع، سعی شده است تا منابع معنوی و بی‌نظیر این مذهب به خصوص در موضوع تأویل عرفانی معبد و عبادت تبیین شود. بنابراین به‌طور مشخص تفسیر معنوی از کلیسا با تأویل مقامات و مناسک حج، به ویژه حجرالاسود از دیدگاه قاضی سعید قمی تطبیق داده شده است. نشان داده‌ایم که در این قبیل موضوعات، معنویت اسلامی نه فقط دست برتر را دارد، بلکه زمینۀ مناسبی برای فهم صحیح از معنویت مسیحی نیز فراهم می‌‌کند.

جایگاه معنویت شیعی در گفتگوی اسلام و مسیحیت در اندیشة هانری کربن 1 انشاءالله رحمتی (تاریخ دریافت مقاله : ٩٥/٧/٩؛ تاریخ پذیرش : ٩٥/١٠/١) چکیده : این نوشتار برآن است که هر چند گفتگوی میـان اسـلام و مسـیحیت ، ضـرورتی نـاگزیر اسـت ، ولـی ایـن گفتگو، در صورتی نتیجه بخش خواهد بود که وجوه باطنی و معنوی اسلام نیز در عرصة آن وارد شود. و افزون بر این اگر تشیع آبشخور همة آن چیزی باشد کـه بـه نـام حکمـت و عرفـان اسـلامی شناخته می شود، هرگز نمی توان آن را اسلام حاشیه ای یا اسلام اقلیت دانست (جـا دارد کـه در نوشتار دیگری این دیدگاه کربن که تشـیع آبشـخور اصـلی عرفـان و معنویـت اسـلامی است ، به تفصیل توضیح داده شود). ولـی از پدیـدار کلیسـا تفسیر معنوی و عرفی ناشده نیز می توان داشت و این تفسیر در همیشة تـاریخ مسـیحیت ، در جریان های گنوستیک و در میان عارفان و اهل معنای مسیحیت ، البته به صـورت حاشـیه ای ، وجود داشته است و کربن در آثار مختلف خویش ، به ویژه در کتاب معبد و مکاشـفه بـرای بازیابی و احیاء آن می کوشد. آنچه در خصـوص ایـن معبـد و توصیف آن ، برای کسی مانند کربن جلـب توجـه مـی کنـد، ایـن اسـت کـه ایـن توصـیف ، توصیف یک معبد مادی نیست یا اگر هم توصیف یک معبـد مـادی باشـد، یعنـی توصـیف معبدی باشد که زمانی در عالم خارج تحقق داشته است ، همة مفاد آن ، به عبارت بهتـر، مفـاد اصلی آن را نمی توان به همین وجود مادی اش محدود داشت .