خلاصة:
با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه از یک سو و روی کارآمدن رضاشاه در ایران از سوی دیگر، انتظار می رفت روابط طرفین تحولات مهمی را پشت سر بگذارد. و به خصوص سیاست خارجی ایران از حالت منفعلانه خود خارج شود. در همین راستا عبدالحسین تیمور تاش به عنوان سکاندار اصلی دستگاه دیپلماسی کشورمان، اولین سفر خود را در سمت وزارت درباری به شوروی انجام داد. وی که معتقد بود در این دوره مشکل اساسی ایران با انگلستان است تمام مساعی خود را صرف این اعتقاد خود نمود. اگرچه وی به دلیل شهرت داشت ولی بررسی روند وقایع و حوادث گویای آن است که اولویت سفر وی به شوروی نه از سر طرفداری بلکه به نوعی عادی سازی رابطه با شوروی و از سویی؛ که هدف اصلی نیز بود، جلب حمایت روسیه و به تعبیری «یارگیری» برای انجام مذکرات آتی با انگلستان بوده است. در واقع تیمورتاش به درستی دریافته بود که پیش از ورود به مذاکره با انگلستان، برای افزایش قدرت چانه زنی خود در قبال آن کشور نیازمند نوعی عادی سازی رابطه با شوروی است. تا از این طریق بتواند از وجود شوروی به عنوان اهرم فشاری بر انگلستان در مذاکرات آتی بهره برداری نماید. اما آگاه شدن دولتمردان انگلستان از محرمانه بودن دستور کاری وی و پخش شایعاتی در ارتباط با یک پیمان آسیایی باعث ایجاد تنش هایی در روابط و انگلستان شد.
ملخص الجهاز:
"١ از سـویی زمـانی کـه رضـاخان قـصد خـود را بـرای سـفر بـه آلمـان از طریـق خـاک روسـیه اعـلام کـرد، دولـت مـردان شـوروی بـا سـوءظن بـه ایـن سـفر نگریـستند و را آن را اقــدامی از جانــب کــشورهای غربــی ، بــه رهبــری انگلــستان، بــرای محاصــره شــوروی تعبیــر کردنــد٢و چــون مــسأله امنیــت ، رکــن اول سیاســت خــارجی شــوروی بــود و آن کــشور نفــوذ انگلـستان در ایـران را تهدیـدی علیـه امنیـت خـود قلمـداد مـی کـرد از ایـن رو تـلاش کـرد تـا بـا ایـران و دیگـر همـسایه جنـوبی خـود بـه یـک توافـق بـا سـه اصـل اساسـی عـدم دخالـت ، عـدم- تعرض و بی طرفی دست یابد تا از این طریق امنیت خود را تضمین نماید.
/ رضاشـاه نیـز در دیـدار بـا سـفیر انگلـستان در سـال ١٣٠٦ و قبـل از اعـزام تیمورتـاش بـه مـسکو، که سفیر انگلیس از عدم بهـره بـرداری ایـران از موقعیـت رو بـه رشـدش انتفـاد کـرده بـود، بـه ایـن نکتــه اشــاره مــی کنــد کــه بهــره بــرداری از موقعیــت کنــونی وجهــه کــشور بــه معنــای توســعه اقتـصادی اسـت و توسـعه اقتـصادی نیـز در راس دیپلماسـی مـا قـرار دارد و اضـافه مـی کنـد کـه آتیه کشورش وابـستگی همـه جانبـه ای بـه موفقیـت و یـا عـدم توفیـق در برنـا مـه هـایی دارد کـه وی در زمینــه توســعه اقتــصادی مــد نظــر دارد.
از ایـن رو نیکلـسون در تلگـراف خـود بـه وزارت خارجـه انگلـیس این احتمال را متذکر می شـود کـه بـا توجـه بـه حـضور برنامـه ریـزی شـده سـفیر ترکیـه ، شـوکت پاشــا٣ و ســفیر شــوروی در ایــران، یورنیــف ٤، بــه صــورت هــم زمــان در مــسکو، ایــن ماموریــت می توانـد چیـزی بـیش از یـک نشـست بـه منظـور حـل مـسائل طـرفین باشـد و در ادامـه پیـشنهاد مـی کنـد دولـت انگلـیس قبـل از ٧ آگوسـت ، پـیش از رسـیدن تیمورتـاش بـه مـسکو، یادداشـت اعتـراض آمیـزی بـه دولـت ایـران تـسلیم کنـد."
(
, 
, 
)
