ملخص الجهاز:
امام خمینی (بهمن 1349) تحلیلی از آیه 25 سوره حج شامل مباحث زیر: 1- خصائص حرم 2- احکام ویژه حرم 3- حرم متعلق به همه مسلمین است 4- منطقه امن و بین الملل اسلام 5- حرم سرزمین آزاد اسلامی 6- فرمان امیرالمؤمنین علی (ع) 7- آینده حرم حرم در لغت بمعنی: سرزمین مقدس و مورد احترام است و در فرهنگ فقه اسلامی: به منطقه خاصی که شامل شهر مکه و بخشی از اطراف آن میگردد اطلاق میشود.
- به روایات مربوط به اهمیت و نقش مسجدالحرام در وسائل الشیعه ج 3 و ج 5 مراجعه شود و نیز ج 9 صفحه 3 (حرم المسجد لعله الکعبه و حرم الحرم لعلة المسجد).
15 29- نماز در حرمین برای مسافر اختیاری است که تمام بخواند یا قصر و این حکم گرچه اختصاص به مسجدالحرام دارد ولی جمعی از فقها این حکم را در مورد شهر مکه - وسائل الشیعه ج 9 صفحه 3.
بسیاری از مفسرین در تفسیر آیه: « (((( ((((((((( ((((((((( ((((((((((( ((( ((((((( (((( (((((((((((((( ((((((((((( ((((((( ((((((((((( (((((((( (((((((( ((((((((((( ((((( ((((((((((( ( ((((( (((((( ((((( ((((((((((( (((((((( (((((((( (((( ((((((( (((((((» 4 حکم همگانی بودن را که در آیه به مسجدالحرام نسبت داده شده بر همه منطقه حرم شامل دانسته اند 5 زیرا مشرکین نه تنها از مسجدالحرام بلکه پیامبر (ص) و مسلمین را از ورود به حرم منع مینمودند و نیز با وجود اینکه پیامبر (ص) از مکه و از خانه خود بمعراج رفت در سوره اسراء آمده است: «سبحان الذی اسری بعبده لیلاً من المسجد الحرام» و اطلاق مسجدالحرام بهمه منطقه حرم بلحاظ جزء اشرف آن میباشد.