خلاصة:
موسیقی همواره یکی از تأثیرگذارترین هنرها در زندگی بشر بوده که از اهمیت و نفوذی روزافزون برخوردار است. امروزه انواع مختلف موسیقی به آسانی دردسترس همگان قرار دارد که رویداد بزرگی در طول تاریخ حیات بشریت به شمار میرود. رابطة این عنصر ناب هنری و فرهنگی با رسانههای ارتباطجمعی، قابل بررسی و تأمل است. عمر موسیقی را به عنوان بخشی از تمدن و فرهنگ بشری بیش از سیهزار سال تخمین میزنند، حال آنکه عمر وسایل ارتباطجمعی، مانند رادیو و سینما کمتر از صد سال و تلویزیون حتی بیش از پنجاه سال نیست. اما با همه قدمت و کهنگیِ موسیقی، و نوپایی تلویزیون، کدامیک بر دیگری برتری دارد؟ آیا در یافتن پاسخ، بهطور معمول باید دچار پارادوکس نسبت برتریِ یک عنصر فرهنگی - هنری، بر عنصر فرهنگیـ «تکنولوژی» شد؟ چگونه است که یک وسیلة ارتباطجمعی نوظهور، همانند تلویزیون، کوس برابری و حتی برتری بر یک عنصر عمیق تاریخی، فرهنگی و سنتی مانند موسیقی را میکوبد؟ این مقاله، سعی دارد که به نقش و کارکرد موسیقی رسانهها بهطور عام و نیز به آسیبشناسی نقش و حضور آن در رسانة ملی جمهوری اسلامی ایران بپردازد.
ملخص الجهاز:
"برابر داده های تاریخی ، عمر موسیقی را به عنوان بخـشی از تمـدن و فرهنـگ بـشری ، بـیش از سی هزار سال تخمین می زنند، حال آنکه عمر وسایل ارتباط جمعـی ماننـد رادیـو، سـینما و تلویزیـون اندکی بیش از یک سده می باشد؛ اما در اینجا با این سؤال مواجه می شویم که هنر موسیقی ، بـا تمـام پیشینۀ تاریخی خود در مقایسه با جوانی و نوپایی این رسانه هـا، کـه زادة تحـولات و پیـشرفت هـای فناورانه و علمی قرن بیستم میلادی هستند، در حال حاضر کدامیک بر دیگری برتری یافتـه اسـت ؟ آیا می توان نسبت برتری را فقط به یکی از این دو داد؟ یا آنکه آنها را در تعامل با هم تصور کـرد؟ در جواب به طور معمول باید دچار پارادوکس نسبیت برتری یـک عنـصر فرهنگـی ـ هنـری ، بـر عنـصر فرهنگی ـ تکنولوژیکی شد؟ زندگی در دنیای امروز، بدون تلویزیون ممکن نیست ، از سویی برنامه های تلویزیونی را نیز بدون موسیقی نمی توان تحمل کرد.
موسیقی ای که از رادیو و تلویزیون پخش مـی شـود، از شخـصیتی ویژه برخـوردار اسـت و درحقیقت انتصابی ١ است ، نه انتخابی ٢؛ یعنی شنونده در انتخاب آن هـیچ نقـشی نـدارد (گرچـه برابـر داده های وسایل ارتباط جمعی مـسئولان بخـش موسـیقی ، برمبنـای نظرسـنجی هـا بـه پخـش آثـار می پردازند) اما قاطعانه می توان گفت که این موسیقی انتخابی نیست ، بـه ایـن معنـا کـه شـنونده در انتخاب آثار موسیقیایی که از رادیو و تلویزیون پخش می شود، مانند خرید نوار یا رفـتن بـه کنـسرت ، نقش اصلی را ایفا نمی کند."