خلاصة:
سازمان تامین اجتماعی با مالکیت بیش از 10 درصد تختهای بیمارستانی کشور، در سال 1393 با افزایش 52/2 درصدی هزینههای درمانی روبهرو شده است. از سویی مراکز درمانی به عنوان بزرگترین واحدهای مصرفکننده منابع در نظام سلامت عملکرد یکسان و کارایی ندارند. مشخص کردن مراکز ناکارا و تشخیص نقاط ضعف در فرایند عملکرد جهت استفاده موثر از منابع و بهبود خدمترسانی حیاتی است. بنابراین هدف، مطالعه ارزیابی کارایی مراکز درمانی سازمان در مقیاس استانی و توصیفی ـ تحلیلی به صورت مقطعی برای دوره زمانی 1391 تا 1393 است که از روش تحلیل پوششی دادهها[1] و نرمافزار MaxDEA استفاده شده است. متوسط کارایی فنی مراکز درمانی تامین اجتماعی در دوره مورد مطالعه به ترتیب 0/944، 0/945 و 0/92 است و امکان کاهش در منابع اولیه بدون تغییر در سطح ستاندههای بهدست آمده به میزان 5/6، 5/5 و 8 درصد وجود دارد. بهرغم کارایی بالای مراکز درمانی، وجود انبارههای نامطلوب مخصوصا در نیروی انسانی، نشان از ناکارایی تخصیصی دارد که باعث افزایش هزینههای پرسنلی و درمانی سازمان میشود. سازمان باید براساس شاخصهای استاندارد در حوزه نیروی انسانی همانند پرستار و پزشک به تخت فعال، نیرو جذب کند. استفاده ناکارآمد از تخت فعال نیز باعث کاهش درآمد مراکز و افزایش هزینهها میشود.
Owning more than 10 percent of hospital beds in Iran، Social Security Organization has faced a %52/2 increase in health care costs in 2014. health centers، as the largest consumer of resources within the health system، are not same in performance and efficiency. It is critical to distinguish inefficient health centers and to identify weaknesses in the performance process in order to use resources effectively and improve services. In doing so، This study aims to evaluate the efficiency of SSO’s health centers in the provincial scale. This paper is a cross-sectional and descriptive-analytical study covering years 2012-2014. In order to assess the efficiency، data envelopment analysisas well as MaxDEA software have been used. The average technical efficiency of SSO-related health centers during years 2012-2014 was 0.944، 0.945 and 0.92 respectively and the possibility of decrease in the primary sources without any change in the obtained outputs level were 5.6، 5.5 and 8 percent. Despite the health centers’ high efficiency scores، there were unfavorable slacks، not least in human resources، indicating that there is an inefficient allocation، that in turn increases the staff and medical costs. The SSO should employ human resources such as nurses and physicians to bed in terms of accepted standards.. Inefficient use of beds in health centers may lead to an increase in costs and a decrease in earnings.
ملخص الجهاز:
ورودی هاو ستانده های انتخاب شده جهت مطالعه ستانده ها ورودی یا نهاده تولید تعداد بستریشدگان تعدادکادر پزشکی (عمومی، متخصص ،دندانپزشک و داروساز) تعداد مراجعات سرپایی (به گروه پزشکان و مراکزپاراکلینیکی ) تعدادکادر پرستاری ١(گروه پرستاران طبق تعریف وزارت بهداشت ) تعداد اعمال جراحی (اعمال جراحی بزرگ ، متوسط و کوچک ) تعداد تخت فعال تعداد پرسنل پاراکلینیکی ٢ تعداد سایر پرسنل در حوزه های اداری، مالی ،خدمات و سایر رشته های بهداشتی درمانی مجموع سـتانده هـا و نهـاده هـای تولیـدی در اختیـار مراکـز درمـانی ملکـی سـازمان تـأمین اجتماعی برای هر استان در سال مـورد مطالعـه تجمیـع شـد تـا امکـان مقایسـه کـارایی در سـطح استان هادر حوزه درمان مستقیم وجود داشته باشد.
هماننـد سـال ١٣٩١ نیـز کمترین میزان کارایی فنی مربـوط بـه اسـتان فـارس مـیباشـد کـه برابـر بـا ٠/٦٨٣اسـت و مدیریت درمان این استان می تواند ٣١/٧درصد از منابع ورودی کلی خـود را بکاهـد تـا بـه همین سطح از سـتانده هـا دسـت یابـد یـا بـرعکس بـا اسـتفاده از ایـن منـابع جهـت افـزایش ستانده های خودبرنامه ریزی کند.
در سال ١٣٩١، متوسط کارایی فنی مراکـز درمـانی ملکـی سـازمان تـأمین اجتمـاعی برابر با ٩٤/٤درصدبه دست آمد، بنابراین سازمان می تواند ٥/٦درصد از منابع اولیه خـود را به واسطه ناکارایی فنی کاهش دهد بدون اینکه در مقادیرستانده های دست یافتـه خـود تغییری را مشاهده کندکه این میزان ٥/٦درصدی برای تخت فعـال ، عـدد ٤٨٢ بـه دسـت آمده است .