خلاصة:
مقاله حاضر سعی دارد تا با ردیابی شاخص های فرهنگ عامه در روند تولید متون نمایشی ایران به راهکارهای بومی سازی ادبیات نمایشی توجه نشان دهد. این مطالعه به شیوه میان رشته ای سعی دارد نقش تأثیرگذار فرهنگ عامه را در پردازش الگوهای بومی نگارش خلاق برای هنرهای نمایشی بررسی کند. حمید امجد به عنوان یکی از نمایشنامه نویسان نسل متأخر ایرانی به دلیل بهره گیری از وجوه متنوع فرهنگ عامیانه در خلق و بازنمایی جهان نمایشی آثارش نمونه پژوهشی مناسبی تلقی می شود تا شاخص هایی نظیر زبان گفتار، باورها و آداب و رسوم، رفتارها یا نشانه های رایج در فرهنگ عامیانه ایران مورد تحلیل قرار گیرند. این تحقیق با گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و به شیوه مواجهه مستقیم با متن های نمایشی تدوین شده و با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی تلاش میکند تا ظرفیت های بالقوه فرهنگ عامه ایران را در سازماندهی ایده و تحقق آنها به کمک شگردهای نمایشنامه نویسی را موکد سازد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد پارهای از مهمترین شاخصهای فرهنگ عامه ایران نظیرداستانهای عامیانه، ضیافتهای عامیانه، زبان عامیانه به طرق گوناگون در روند خلق نمایشنامههای حمید امجد مورد توجه واقع شده است. مقایسهای تطبیقی با برخی مفاهیم و عناصر نمایشی نظیر شخصیتپردازی، موضوع نمایشی، خلق فضاهای اقلیمی و نیز لحنی فرهنگی، کاربرد وجوه غالب متفاوتی از این حیث را نشان میدهد. در نهایت این مقاله نشان میدهد که بکارگیری عناصری از فرهنگ عامه در نحوۀ سازماندهی اطلاعات نمایشی به نحو قابل توجهی نشان از تمایل این نویسنده برای خلق یک الگوی درام بومی دارد.
Vladimir Propp's morphology of the structure of literary work by taking the strategies of formalism presented with a check of one hundred AfsanhY Russian magical، practical sample lost it. According to Propp theory، AfsanhHay magical، in spite of differences in the structure and morphology of the fundamental principles in common and working to restore the underlying common axis.In the analytical field research، oral narrative QdymyTryn Amir and jewel - the romantic MnzvmhHay Mazandaran examined from the perspective of Propp's morphology. RvaytHay many of the myths common among people who are both long and short forms (MynyMalysty) is. According to the results، KhvyshkaryHay story of Amir and pearls، in compliance with Prop model، and thus the AsharhY Prop displacement can be seen in this narrative has not been met.The sum of the parts and ShkhsytHa and system performance with a small displacement Amir and pearls and KhvyshkaryHay follow Propp's model stems. The story of Amir and that is the essence of KhvyshkaryHayy some thirty models Prop YkGanh not like: a dream or uncertain situation at the end of the narrative، the dignity of the place of magic or miracle behalf، in any case where the wedding end of story to happen at the beginning and at the end of the story of Amir and pearls occur in an uncertain situation all the screw. Of course، this AftraqHa with magical fairy tale romance BrmyGrdd AfsanhY properties.
ملخص الجهاز:
"یافته های این تحقیق نشان میدهد پاره ای از مهم ترین شاخص های فرهنگ عامۀ ایران نظیر داستان های عامیانه ، ضیافت های عامیانه ، زبان عامیانه به روش های گوناگون در روند خلق نمایشنامه های حمید امجد تأثیر داشته است .
علاوه بر این ها، در رابطه با اثر دیگر امجد، یعنی نمایشنامۀ زائر (١٣٨٢) باید گفت که نویسنده در این متن علاوه بر استفاده از مصادیق فرهنگ عامه در خلال کنش ها و دیالوگ ها نظیر چشم روشنی بردن برای کسی (ص ٢٢)، جارو زدن خانه و اهمیت آداب مهمان نوازی که فقر و پذیرایی نالایق را معادل رفتن آبرو میداند (ص ٢٠)، و نیز اعتقاد به ستارة بخت و اقبال (ص ٤٩)، ازدواج برنا با ترمه ، دخترعمویش ، استفادة متفاوتی از این ویژگیها کرده و با بهره جویی از درون مایۀ داستان های عامیانه و کهن ، به بسط و توسعۀ طرح نمایشی پرداخته است .
از میان آثار حمید امجد که زمان حوادث آن ها به دوران گذشته مربوط است و به پیروی از آن ، زبان و شخصیت ها نیز به سبک همان دوران پردازش شده اند، میتوان به نمایشنامه های زائر و پستوخانه اشاره کرد.
جدول ٨: مهم ترین جلوه های فرهنگ عامه در نمونه های مطالعاتی نمایشنامه موضوع زمان و مکان نمایشی شخصیت نمایشی زبان نمایشی داستان های عامیانه زمان مکان مسجع گویی گفتار ضربی کار آوازها زائر پستوخانه شب سیزدهم سه خواهر و دیگران پینوشت ها 1."