خلاصة:
در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، شکاف بین پسانداز ملی و نیازهای سرمایهگذاری موجب میشود که برای تحقق اهداف کلان اقتصادی به سرمایهگذاری مستقیم خارجی روی آورند. این کشورها افزون بر مشکل کمبود سرمایه، با مقوله توزیع نابرابر درآمد نیز مواجه هستند. در این مقاله اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر توزیع درآمد در کشورهای در حال توسعه طی دوره زمانی 1990−2014 با استفاده از روش پانل پویا بررسی شده است. همچنین، برای اقتصاد ایران، رابطه بلندمدت میان متغیرها برای دوره زمانی 1360−1394 با استفاده از روشARDL بررسی شده است که نتایج آن یافتههای روش دادههای تابلویی را تأیید میکند. یافتهها بیانگر تأثیر مثبت و معنادار سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر ضریب جینی است. به علاوه در مدل غیرخطی برای کشورهای در حال توسعه با درآمد بالاتر از میانگین، فرضیه کوزنتس تأیید شده ولی برای کشورهای در حال توسعه با درآمد پایینتر از میانگین محقق نشده است. متغیرهایی مانند مخارج دولتی و رشد تولید ناخالص داخلی در کشورهای با درآمد بالاتر از میانگین بر ضریب جینی تأثیر مثبت و معناداری داشته و نیز متغیرهای مالیات، اشتغال و باز بودن تجاری باعث بهبود توزیع درآمد شدهاند. در این راستا توصیههای سیاستی نیز پیشنهاد شده است.
ملخص الجهاز:
در این مقاله اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر توزیع درآمد در کشورهای در حال توسعه طی دوره زمانی 1990−2014 با استفاده از روش پانل پویا بررسی شده است.
متغیرها و نحوه ترکیب آنها نیز متفاوت است و همچنین برای بررسی دقیقتر توزیع درآمد بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی کشورهای در حال توسعه به دو گروه درآمدی تفکیک شدهاند و در پایان برای کشور ایران هم این موضوع برآورد و ارزیابی شده است.
مطالعات داخلی آذربایجانی و همکاران (1391)، با بررسی تأثیر تجارت و سرمایهگذاری خارجی بر توزیع درآمد در ایران طی دوره 1357−1389 با استفاده از روش ARDL به این نتیجه رسیدند که یک رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود دارد و اینکه افزایش تجارت منجر به کاهش نابرابری درآمد و افزایش جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی سبب افزایش نابرابری درآمد در بلندمدت میشود.
Georgantopoulos Catsro باسو و جورجیا 1 (2007) تأثیر FDI بر نابرابری و رشد در مورد 119 کشور به روش دادههای تابلویی را بررسی و به این نتیجه میرسند که FDI افزایشدهنده نابرابری و رشد در کشورهای مورد مطالعه است و سبب کاهش سهم کشاورزی در GDP می >< 2 ""/>""/> (2007)، در مقالهای با عنوان سرمایهگذاری مستقیم خارجی و نابرابری درآمد، بهصورت تجربی ارتباط بین FDI و نابرابری درآمد را در کشورهای در حال گذار اروپای شرقی و آسیای مرکزی برای دوره 1990−2002 بررسی میکند.
هدف اصلی این مقاله بررسی اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر توزیع درآمد در کشورهای در حال توسعه با درآمد بالاتر و پایینتر از میانگین طی دوره زمانی 1990−2014 است که با استفاده از روش پانل پویا صورت گرفته است.