خلاصة:
اهداف: هدف از این پژوهش بررسی میزان برخورداری از امکانات در بین روستاهای بالای ۱۰۰ نفر در دشت اشنویه است که ارزیابی از سطح برخورداری امکانات در بین روستاهای محدوده موردمطالعه صورت گیرد. بنابراین ارزیابی روستاها که تا چه اندازه از سطح توسعه برخوردار هستند، از زمره اهداف این تحقیق است.
روش: نوع تحقیق کاربردی، روش مورداستفاده توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری دادهها کتابخانهای و میدانی است. بدین منظور، در ابتدا شاخص های مختلف برخورداری، شامل شاخصهای اقتصادی، زیربنایی، اجتماعی، فرهنگی، و بهداشتی ـ درمانی از سالنامه آماری فرهنگ آبادیها استخراج شد. سپس ماتریسی از دادهها با ۳۵ ردیف(روستاها) و ۲۲ ستون(متغیّرها) تنظیم شد. در ادامه، با استفاده از سه تکنیک آماری تحلیل عاملی، آنالیز تاکسونومی عددی و تحلیل سلسله مراتبی سطح برخورداری روستاهای مذکور از نظر برخورداری امکانات مختلف ارزیابی شدند و سپس پردازش دادهها در نرمافزارهایSPSS ، Idrisi وExpert Choices انجام شد.
یافته ها/ نتایج: بررسی های حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که روستاهای واقع در طبقه اوّل، شامل امیرآباد، تاچین آباد و نلیوان بیشترین برخورداری و هماهنگی را باهم دارند و روستاهای واقع در طبقه چهارم شامل ۱۸ روستا (۵۱ درصد از کل روستاها) کمترین میزان برخورداری را دارند. براساس روش آنالیز تاکسونومی، روستاهای امیرآباد، تاچین آباد و نلیوان به ترتیب با ضرایب(۳۸۲/۰، ۳۷۹/۰ و ۲۹۱/۰)، بیشترین نزدیکی و هماهنگی را با هم دارند و روستاهای پلیه، دوآب و سردره، کمترین میزان برخورداری را داشتند. همچنین با استفاده از روش AHP نیز مشخّص شد که روستاهای پلیه، دوآب و سردره کمترین میزان برخورداری را دارند.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از مقایسه تطبیقی نشان داد که هر سه روش آماری مذکور، با تفاوت اندکی سه روستای نسبتا برخوردار را در یک گروه جداگانه طبقه بندی کردند، امّا در تعداد اعضای سایر طبقات تفاوتهایی وجود داشت. روش تحلیل عاملی واقعیت موجود در روستاهای مشابه را بهتر مشخّص کرد و نسبت به دو روش دیگر، نتایج دقیق-تری را نشان داد. بنابراین برای برنامهریزی و مدیریت توسعه مناطق روستایی پیشنهاد شد. درنتیجه فرض اوّل محقّق پذیرفته نشد، امّا از طرف دیگر با توجّه به اینکه ۸ روستای نزدیک شهر(۲۳درصد از کل روستاها) جزو اعضای طبقه کم برخوردارترین روستاها قرار گرفتند، فرض دوم هم نیز پذیرفته نشد.
ملخص الجهاز:
"بـا ایـن توصـیف ، درراسـتای موضـوع تحقیق ، بررسی مقایسه ای وضعیت برخورداری ٣٥ روستای دشت اشنویه با تأکید بـر ارزیـابی ٢٢ شاخص اقتصاد̃O، زیربنـایی، اجتمـاع̈O و فرهنگـی و بهداشـتی ـ درمـانی بـا اسـتفاده از روش های آماری پیشرفتۀ تحلیل عاملی، آنـالیز تاکسـونومی عـددی و روش AHP مهـم تـرین اهداف این تحقیق است تا براساس حصول نتایج منطق بر واقعیـت ، جهـت توسـعۀ روسـتایی منطقۀ موردمطالعه ، گامی نس تا مؤثر جهـت برنامـه ریـزی و اتخـاذ تصـمیمات صـحیح و لازم توسط مسئولین امر برداشته شود و با انتخاب رویکـرد جـامعی ، بـه ویـژه راهبردهـای توسـعۀ پایدار، نسبت به برنامه ریزی توسعۀ یکپارچۀ روستایی دشت اشنویه اقدامات لازم انجام گـردد.
جدول ٨ـ تعداد و درصد روستاهای مشترک واقع در هر طبقه مأخذ: نگارنده ، ١٣٩٤ ( به تصویر صفحه مراجعه شود)درراستای بررسی فرضیات مح ق ، نتایج حاصل از بررسـی و مقایسـۀ تطبیقـی روش هـای آماری مذکور، نشان داد که اگرچه وضع موجود هیچ کـدام از روسـتاهای منطقـه ، جـزو طبقـۀ برخوردار بود، اما هر سه روش با تفاوت های مختصری سه روستای نسب برخوردار(امیرآبـاد، تاچین آباد و نلیوان ) را در یک گروه جداگانه طبقه بندی کردنـد؛ بـااین حـال در تعـداد اعضـای طبقات تفاوت هایی وجود داشت ."