الگوی مقابله با استرس در معتادین خود معرف: مرکز اعتیاد اصفهان مقالة

هدف:روشهای رفتاری-شناختی ارزیابی استرس و روشهای رویارویی با استرس کیفیت رفتار فرد را تعیین‌ می‌کنند.برای تعیین الگوی رویارویی با استرس در معتادان و دست‌یابی به روشهای مداخله‌ای شناختی-رفتاری و درمان معتادان با این روش،پژوهش حاضر اجرا گردید.روش:آزمودنیها 100 نفر از معتادین خود معرف مرد، مراجعه کننده به مرکز تحقیقات و ترک اعتیاد اصفهان هستند که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند.گروه‌ گواه بر پایه ویژگیهای فردی،اجتماعی با گروه آزمایش همتا شده و از افراد خانواده و بستگان معتادین انتخاب شدند. ابزار سنجش متغیرها مقیاس مقابله تجدید نظر شده کارور می‌باشد.برای گردآوری داده‌ها نخست یک مصاحبه‌ روانشناختی به منظور جلب اعتماد و همکاری مراجع انجام شد،سپس در قالب مصاحبه پرسشنامه‌ها تکمیل شد. داده‌ها به کمک آزمون t تحلیل شدند.یافته‌ها:نتایج نشان داد که الگوی مقابله با استرس معتادین خود معرف با الگوی‌ مقابله‌ای گروه گواه تفاوت معنی‌داری دارد.الگوی مقابله‌ای معتادین بیشتر روشهای غیر مؤثر(تفر منفی،آرزمندانه، تفکر خرافی و روشهای متمرکز بر هیجان مانند انکار،عدم درگیری ذهنی و رفتاری،استفاده از دارو و دخانیات)و برون‌ریزی عواطف بوده است.نتیجه:با توجه به الگوی مقابله‌ای معتادان که یک روش ناسالم در کنار آمدن با شرایط فشارزاست به نظر می‌رسد که این الگوگرایش به اعتیاد،مشکلات اجتماعی و روانشناختی فرد را افزایش داده و دور باطلی را به وجود می‌آورد.استفاده از روش آموزش سازگاری با استرس می‌تواند در پیشگیری اولیه و ثانویه بیماران‌ مؤثر باشد.

"لی15 (1989)بر این باور است که مصرف مواد و الکل و چشمداشت افراد از آنها اختصاصی و موقعیتی نیست و بنابراین ارزیابی مقابله باید دربرگیرنده چگونگی سبک و مزاج فرد باشد. از این رو ارتباط میان متغیرهای سبک مقابله،انتظار از مصرف،جنسیت و میزان مصرف بررسی شده،اما الگوی مقابله‌ای معتادان در (1)- thoits (2)- abrams (3)- niaura (4)- mckee (5)- hinson (6)- wall (7)- cooper (8)- russel (9)- george (10)- evance (11)- dunn (12)- emotion foucused coping (13)- folkman (14)- lazarus (15)- leigh مقایسه با گروه غیر معتاد تعیین نگردیده است. در پژوهش حاضر با توجه به پیشینه پژوهشی مربوط به شیوه‌های رویارویی و رفتار اعتیاد،الگوی کلی معتادان خود معرف تعیین شده و با الگوی گروه همتا و غیر معتاد مقایسه گردیده است. (1)- coping strategies-revised (2)- carver (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 1-مقایسه میانگین نمرات شیوه‌های مقابله با استرس در دو گره معتادان خودمعرف و گروه گواه (به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطور که ملاحظه می‌شود سبک مقابله‌ای معتادان بیشتر از نوع متمرکز بر هیجان شامل پذیرش،انکارو مقابله‌های کمتر مؤثر و غیر مؤثر شامل عدم درگیری ذهنی، عدم درگیری رفتاری،ابزار و برون‌ریزی عاطفی، تکانشوری،تفکر منفی،تفکر آرزومندانه و استفاده از دارو و مواد بوده است. بنابراین امروزه روش درمانی و اصلاح رفتار که برای این افراد توصیه می‌شود روشهای آموزش مبتنی بر حل مسئله است تا آنها به جای شیوه پیشین خود که مصرف مواد است روشها و شیوه‌های کارآمدتر را بیاموزند و جایگزین واکنش‌های کلیشه‌ای(مصرف مواد)نمایند (مارلات5 و گوردون6 ،1985)."