خلاصة:
موضوع قرائت قرآن و دستیابی به قرائت رسول الله و یا لااقل صحیح ترین و نزدیکترین قرائت از میان قرائتهای موجود به قرائت پیامبر اکرم از مهمترین موضوعاتی است که موجب اهتمام محققان و دانشمندان قرآنی از صدر اسلام تا کنون بوده است؛ به گونهای که در بیان زوایا و ابعاد مختلف این موضوع و تبیین قرائت صحیح قرآن تلاشهای فراوانی مشاهده شده است. با بررسی و تحقیق در متون روایی و سیره فقها و متشرعه چنین به دست میآید که بارزترین روایت مورد استناد در تعیین قرائت صحیح، روایت منقول از امام صادق با عنوان «اقرا کما یقرا الناس» است. با فرض صحت سندی و دلالی روایت و با مداقه در زمان و مکان صدور آن، چنین میتوان نتیجه گرفت که مقصود از قرائت مردم در نزد ائمه تایید همه قرائتهای رایج و مرسوم آن زمان که مورد تایید امام القرائه شهرهای بزگ جهان اسلام بوده، میباشد و روایت مذکور در صدد بیان انحصار یک قرائت نمیباشد.
ملخص الجهاز:
"حال سؤال این است که با توجه به تعدد قرائت های مختلف از قرآن که از زمان رسول خدا آغاز گردید، به گونه ای که حتی پیامبر نیز قرائت برخی اصحاب از جملـه ابـن مسـعود (ابن عطیه ، مقدمتان فی علوم القـرآن ، ٣٦:١٣٥٤) یـا ابـی ابـن کعـب (یعقـوبی ، تـاریخ یعقوبی ، ١٣٧٢، ١٢٤/٢) را بر دیگران برتری می داد، مراد از «قرائت ناس » که در روایـات معصومان ع آمده است ، کدام قرائت است ؟ آیا میتوان آنچنان که برخی با پـیش فـرض گرفتن شهرت و فراگیری یک قرائت در تمام ادوار، مدلول روایت مذکور را تجـویز همـان قرائت خاص دانـست و مدعی شد که قرائتی که رسول الله ص به اصحاب آموخته اند و تنها یک قرائت بوده است ، تنها همان قرائت خاص است ؟ (معرفت ، التمهید فـی علـوم القـرآن ، ١٤٨/٢:١٣٧٢، ١٥٦، ٢٤٢ و٢٥٠) یا چون برخی دیگر چنین ادعا کـرد کـه بـا توجـه بـه قرائنی که بـر شـهرت دیگـر قرائـت هـای هفـتگانــه در ادوار مختلـف گسـترش حیـات اسلام وجود داشته است ونیز با بررسی کاربرد اصطلاحاتی مانند «قرائۀ الناس » و «قرائـۀ العامۀ» در متون قرآنی و تاریخی با رد انحصار مدلول قرائت مردم دریک قرائت خـاص ، هریک از قرائت های هفتگانه یا دهگانه رایج بین عمـوم مردم در زمان معصومان ع را در صورت اثبات شهرت ، مصداقی از تجویز موجـود در ایـن روایـات بـه شمار آورد؟ (انصاری ، کتاب الصلاه ، ١٤١٥ق :٣٦٠ و٣٦٤)."