خلاصة:
اهداف پدیده سالمندی جمعیت در جهان و ایران با توجه به آمار مستند، موضوعی انکارناپذیر است. از نیازهای مهم سالمندان پاسخگویی به دو مشکل ضعف ادراک و انزوای اجتماعی است. ازاینرو ضروری است که محیط مناسب و بهتری برای زندگی آنها فراهم شود تا افسردگیهای ناشی از تنهایی کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی اهمیت دو عامل ادراکی و اجتماعی و رابطه میان این دو متغیر با توجه به ویژگیهای شفابخشی محوطه خارجی اقامتگاه سالمندان است.
مواد و روش ها پژوهش حاضر طی روندی پیمایشی، با بررسی 148 سالمند (75 مرد و 73 زن) مقیم در 9 اقامتگاه سالمندان تهران و ارائه پرسشنامه محقق ساخت (آلفای کرونباخ معادل 904/0) به بررسی رابطه عوامل ادراکی (روانی و عاطفی) و اجتماعی پرداخته است.
یافته ها روابط متغیرهای پژوهش با اطلاعات جمعیتشناختی شرکتکنندگان تحلیل شد. میانگین سنی سالمندان شرکتکننده در پژوهش برابر 83 سال و انحراف معیار آن برابر 58/0 به دست آمد. تحلیلها توسط آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون با ضریب اطمینان 99/0 و سطح معنیداری 05/0P≤ و تحلیل واریانس LSD فیشر) در محیط نرمافزار SPSS22 صورت پذیرفت. یافتهها بیانگر رابطه بین عوامل ادراکیروانی (001/0P=) و اجتماعیفرهنگی (001/0P=) با عامل ادراکیعاطفی و رابطه بین عوامل ادراکیعاطفی (001/0P=) و اجتماعیفرهنگی (003/0P=) با عامل ادراکیروانی است. همچنین یافتهها نشاندهنده وجود روابط معنیدار در مشخصات جمعیتشناختی سن، مدت اقامت در مرکز، وضعیت تاهل و علت رجوع به مرکز، در گروههای سالمندان با یکدیگر بود.
نتیجه گیری بر اساس یافتهها چنانچه عوامل ادراکی (عاطفی و روانی) شفابخش محیط سالمندان دچار تغییر شود، روابط اجتماعی و فرهنگی او میتواند مستقیم تحت تاثیر قرار گیرد. باتوجه به مشخصات جمعیتشناختی نیز میتوان نتیجه گرفت برخی عوامل به دلیل برخی ویژگیهای افراد، تحت تاثیر قرار میگیرند. میتوان این مشخصات را در معماری لحاظ کرد و زمینههای رشد کیفیت زندگی سالمندان را فراهم آورد.