روابط اجتماعی و اخلاق از دیدگاه حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه مقالة

این پژوهش با هدف شناسایی روابط اجتماعی و اخلاق از دیدگاه نهج­‌البلاغه انجام شده که به روش اسنادی (کتابخانه ای) و با بهره‌گیری از نهج البلاغه بوده است. برای این کار از ابزار فیش­‌برداری به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. یافته‌­ها حاکی از آن است که از دیدگاه امام علی(ع) در هر جامعه آدمیان در عین استقلال، هویت و روح جمعی دارند و اصالت هم با فرد است و هم با جمع. در چشم­‌انداز علی(ع) انسان در هر شرایطی مسئول است و هیچ­گاه انسان را شرطی شرایط تلقی نمی­‌نماید. اهداف مهم تربیت اجتماعی مورد تاکید در نهج­‌البلاغه ایجاد و پرورش روحیه اخوت و برادری و تفاهم و همدلی در بین افراد اجتماع و پرهیز از اختلاف و تفرقه است. جامعه سالم از دیدگاه امام(ع) مبتنی بر تبیین کارکردی پویانگرانه و تفسیرگرایانه بوده و در این میان معیارهای مطلوبی برای برقراری روابط اجتماعی معرفی نموده است. یکی از این مسائل در خصوص اخلاق معاشرت با دیگران است که حضرت در مورد هدیه دادن، خوب همنشینی کردن، ارتباط و پیوند با خویشاوندان فراوان تاکید دارد. در خصوص توجه به همسایه و همچنین یتیم‌­نوازی آنان نیز تاکید فراوان دارد و در هیچ شرایطی آن وظیفه را فراموش نمی­‌کند. بنابراین با توجه به بیانات گهربار امام علی(ع) در خصوص اخلاق و اجتماع نتیجه­‌گیری می­شود که باید در کنار توجه به ویژگی­‌های فردی هر انسان به شرایط اجتماعی او هم نگاه ژرف داشت و می‌­توان با سرلوحه قرار دادن پیام و رفتار آن امام همام، جامعه را به سمت سعادت و محبت هدایت کرد.