خلاصة:
در این مقاله به مقایسه بخش کشاورزی با سایر بخشهای اقتصادی ایران در ایجاد چرخههای تجاری با استفاده از روش سیستم معادلات همزمان و برآوردگر SLS پرداخته شد. بر اساس نتایج بهدست آمده، چرخههای تجاری کشاورزی، نفت و خدمات، اثر مثبت و معنیدار بر چرخههای تجاری تولید ناخالص داخلی دارند. همچنین بین نوسانهای بخش کشاورزی و چرخههای تجاری تولید ناخالص داخلی، رابطه بلندمدت وجود دارد. افزون بر این، تاثیر نوسانهای تولید بخش کشاورزی نسبت به دیگر بخشها، بر چرخه تجاری تولید ناخالص داخلی بیشتراست. با عنایت به یافتههای پژوهش، اتخاذ سیاستهایی نظیر توسعه بیمه محصولات کشاورزی و کنترل بهینه واردات محصولات کشاورزی میتواند در کاهش نوسانهای تولید در این بخش و نیز دستیابی به رشد اقتصادی باثبات نقش مهمی ایفا کنند.
ملخص الجهاز:
طبقه بندی JEL: C٣٢ ,Q١ ,E٣٢ کلید واژه ها: چرخه های تجاری، کشاورزی، ارزش افزوده، نوسانهای تولید مقدمه بخش کشاورزی در روند رشد و توسعه اقتصادی، به دلیل محدودیت منابع تولیدی ، از اهمیت زیادی برخوردار است .
این پژوهشگر با استفاده از دادههای آماری سالهای (١٩٧٠-٢٠٠١) و روش -MS VAR نشان داد که شباهت و همزمانی چرخه های تجاری بین بخش های اقتصاد وجود دارد و چرخه تجاری بخش کشاورزی به چرخه تجاری تولید ناخالص داخلی نزدیکتر است .
با توجه به ادبیات موضوع و مطالعات انجام شدة حاجی رحیمی و ترکمانی (١٣٨٢)، کرباسی و خاکسار(١٣٨٢)، عسگری(١٣٨٣)، کورکی نژاد و نجفی (١٣٨٧)، طهرانچیان (١٣٨٧)، مهرآرا و میری (١٣٨٩)، جلایی و همکاران (١٣٩٣)، آکا (٢٠٠٩)، نبیل (٢٠١٢)، اپرجیس و همکاران (٢٠١٤)، سوزا (٢٠١٥) و خلید و آزرای (٢٠١٥)، به منظور مقایسه بخش کشاورزی با سایر بخش ها، معادلات هم زمان زیر پیشنهاد می شود: CY= f (CA, CO, CI, CS, CY (-1), DUM87)+ Ɛt (2) CA= f (CY, CO, CI, CS, CA (-1), DUM87) + Ɛt (3) CO= f (CA, CY, CI, CS, CO (-1), DUM55, DUM87) + Ɛt (4) CI= f (CA, CO, CY, CS, CI (-1), DUM55, DUM87) + Ɛt (5) CS= f (CA, CO, CI, CS, CY (-1),DUM87) + Ɛt (6) که در آن CI, CO, CA, CY وCS به ترتیب چرخه های تجاری تولید ناخالص داخلی و چرخه های تجاری بخش کشاورزی، بخش نفت ، بخش صنعت و بخش خدمات هستند.
همچنین این یافته ها هم راستا با نتایج طیب نیا و قاسمی (١٣٨٥)، در مورد نقش تکانه های نفتی در چرخه های تجاری ایران (١٣٥٠-١٣٨٢) است .