خلاصة:
فرایند پیچیدۀ توسعه و نقش منابع انسانی، بهمثابۀ یکی از عوامل اصلی آن، نیازمند بازنگری در نقش نیروی انسانی بهخصوص نقش زنان است که نیمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهند. در سالهای اخیر، جهان شاهد پدیدۀ اجتماعیـ اقتصادی جدیدی به نام مشارکت زنان در بازار کار بوده است. قدرت دادن به زنان و برداشتن موانع از سر راه آنان باعث بهبود وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آنها در جامعه میشود که این جریان میتواند زمینهساز رشد و توسعۀ پایدار باشد. در این مقاله، ارتباط بین متغیرهای تأثیرگذار بر رشد اقتصادی ایران طی دورۀ 1380ـ1393 با تأکید بر نقش اشتغال و تحصیلات زنان بررسی شده است. سپس با استفاده از الگوریتم جستوجوی گرانشی (GSA) و الگوریتم بهینهسازی کرم شبتاب (FA)، به برآورد تابع رشد و توسعۀ اقتصادی کشور در قالب معادلات غیرخطی با تأکید بر نرخ مشارکت اقتصادی زنان و سطح تحصیلات آنان پرداخته شده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که افزایش نرخ مشارکت اقتصادی زنان در بازار کار تأثیر مثبت و معناداری بر تولید ناخالص داخلی کشور داشته و افزایش میزان تحصیلات آنان در قالب متغیر تقاطعی بر نرخ مشارکت اقتصادی زنان و درنهایت تولید ناخالص داخلی کشور تأثیر مثبت داشته است. بنابراین، پیشنهاد میشود که اقدامات مقتضی برای رفع تبعیض علیه زنان در زمینۀ اشتغال انجام گیرد.
ملخص الجهاز:
سپس با اسـتفاده از الگـوریتم جست وجوی گرانشی (GSA) و الگوریتم بهینه سازی کرم شب تاب (FA)، به برآورد تـابع رشـد و توسـعۀ اقتصـادی کشور در قالب معادلات غیرخطی با تأکید بر نرخ مشارکت اقتصادی زنان و سـطح تحصـیلات آنـان پرداختـه شـده است .
این حضور گسترده ، پیامدهای مهمی همچون افـزایش سـطح درآمـد خـانواده ، کـاهش بـار سرپرستی مردان در خانواده و کاهش فشار اقتصادی بر آنان ، بالارفتن عرضۀ نیروی کار از سوی زنان و به تبع آن ، کاهش هزینه های تولید و خـدمات در کـل جامعـه در پـی داشـته و رشـد و توسعۀ اقتصادی را موجب شده است .
بر این اساس ، سؤال اصلی مطالعۀ حاضر این اسـت کـه نقـش و جایگـاه زنـان در رشـد اقتصـادی چیست ؟ و اشتغال و تحصیلات زنان چگونه به افزایش تولید ناخالص داخلی منجر میشود؟ به منظور پاسخ گویی به سؤال تحقیق در این مطالعه ، ساختار مقاله به شکل زیر سازماندهی شده است : پس از بررسی عوامل تأثیرگذار بر رشد اقتصادی، همچون نـرخ مشـارکت اقتصـادی زنان و تحصیلات آنان ، در بخش دوم و سوم ادبیات موضوع و مطالعات تجربی موجود ارائه شـده است .
بـا توجـه بـه اینکه مهم ترین عامل سرعت رشد و توسعۀ اقتصادی جامعه منابع انسانی آن جامعه اسـت و هـر جامعه نیز متشکل از زنان و مردان فعال است که تحت روابط متقابل اجتماعی تأثیر مسـتقیمی در اقتصاد و توسعۀ آن جامعه دارند، استراتژیهای یک جامعۀ توسعه یافته لازم است بـر مبنـای مشارکت هر چه بیشتر و فعال تر زنان ، که نیمی از جامعه را تشکیل میدهند، در امور اقتصـادی، سیاسی و اجتماعی پیریزی شود.