خلاصة:
ﺷﻌﺮ ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ داﺷﺘﻪ و ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان¬ ﺣﻠﻘﮥ اﺗﺼﺎل ﻣﯿﺎن دو زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ ﺑﺴﺘﺮﺳﺎز ﺗﻌﺎﻣﻞ و ارﺗﺒﺎط ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻮده و ﺳﺒﺐ اﻧﺘﻘﺎل، ﭘﯿﻮﻧﺪ و اﯾﺠﺎد اﺷﺘﺮاﮐﺎت ادﺑﯽ ﺑﯿﻦ دو زﺑﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ. در دورة ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺗﻼش ﺑﺰرﮔﺎن ادب ﻋﺮﺑﯽ در ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن و ادﺑﯿﺎت ﻓﺎرﺳﯽ ﭘﺮﺑﺴﺎﻣﺪ و ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻔﺮاﺗﯽ ﺷﺎﻋﺮ و ﻣﺘﺮجم ﺳﻮری ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. وی ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺮدان و ﺑﻪ ﻧﻈﻢ ﮐﺸﯿﺪن ﺑﻌﻀﯽ از اﺷﻌﺎر ﺷﺎﻋﺮان ﺑﺰرگ ﭘﺎرﺳﯽ ﮔﻮی در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو زﺑﺎن ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ دارد و ﮐﺎرﻫﺎی ﻗﻠﻤﯽ ارزﺷﻤﻨﺪی در ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ دو ادب ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ از ﺧﻮد ﺑﺮ ﺟﺎی ﻧﻬﺎده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ دﻗﯿﻖ آﻧﻬﺎ ﻧﻘﺶ وی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﺑﻂ ﺑﯿﻦ دو زﺑﺎن ﻓﺎﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺰان ﺗﺄﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮی وی از ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ و اﻏﺮاض ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻪ روﺷﻨﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮرد. در اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر ﺗﻼش ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ_ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻌﻀﯽ از ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎی وی از اﺷﻌﺎر ﺷﺎﻋﺮان ﺑﺰرگ ﭘﺎرﺳﯽ ﮔﻮی؛ ﭼﻮن ﻣﻮﻟﻮی، ﺳﻌﺪی و ﺣﺎﻓﻆ ﻧﻘﺶ وی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﯿﻮﻧﺪ دﻫﻨﺪة دو زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ ﺑﺮای ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﮥ ﻇﻬﻮر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﻋﻼوه ﺑﺮآن، واژﮔﺎن و ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ ﻓﺎرﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﭘﯿﺪا و ﭘﻨﻬﺎن، در ﻗﺎﻟﺒﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، در ﻻﯾﻪ ﻻﯾﮥ ﺷﻌﺮ ﻓﺮاﺗﯽ ﺧﻮاﺑﯿﺪه اﺳﺖ، ﺑﺮای ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﻮد.
ملخص الجهاز:
"٤) نتیجه محمد الفراتی، شاعر سوری با ترجمۀ شعر به نظم در زبان مقصد علاوه بر این خدمتی بزرگ در گسترش زبان فارسی در آن سوی مرز ایران نموده است ولی در واقع مهمتر از آن اینکه وی با ترجمۀ خویش نقطۀ عطفی بین دو ادبیات و فرهنگ به شمار میرود و خاصه اینکه فرهنگ و ادب پارسی را به مخاطب زبان دوم شناسانده و نوعی ارتباط و پیوند بین آن دو ایجاد نموده است ، چرا که ناگفته پیداست که زمانی که متنی از زبانی به به زبانی دیگر ترجمه میشود اگر مترجم به درستی مفاهیم و پیام نویسنده را دریافت کند علاوه بر خود متن به شکل غیر مستقیم فرهنگ و ادب آن مرز و بوم را نیز به زبان دوم منتقل نموده است .
محمد الفراتی علاوه بر شناخت کامل زیر و بم های سه سطح مختلف زبانی در زبان مبدا و مقصد؛ با فرهنگ ، زبان و تفکرات مردمان زبان مبدأ با ویژگیهای الگوهای مختلف ادبی و نقش و تأثیر ادبی انها در دو زبان نیز آشنایی کافی داشته باشد به طوری که توانسته به زبان آنان بیندیشد، به خوبی متن ترجمه شده را درک کرده و با بالا بردن توانش زبانی خود آن را به سر منزل مقصود (زبان مقصد) منتقل کند تا ترجمۀ موفق و زیبایی را که در واقع نوعی باز آفرینی است ، برای مخاطب ارائه دهد و در لایه های پنهانی آن در حقیقت فرهنگ و ادبیات فارسی را منتقل نموده است ."