مولّفه‌های تاثیرگذار در اجرای حدود مقالة

مؤلف: مومنی، عابدین ؛ علوی، سیدمحمود ؛ رستمی نجف آبادی، حامد ؛

مطالعات فقه و حقوق اسلامی پاییز و زمستان 1396 - شماره 17 التصنيف ب (Ministry of Science/ISC (‎22 صفحة - من 235 إلی 256 )

الکلمات المفتاحية: زمان مکان حدود حال مجرمان اجرای حدّ مصلحت روایات مجازات حکم حد اسلامی زمان و مکان جرم فقها مقتضیات زمان و مکان

خلاصة:

منظور از زمان و مکان، همان مقتضیات زمان و مکان، و امور، تحولّات، اوضاع و احوالی است که در زمان و مکان قرار می گیرند. این معنا در روایات نیز مورد تأکید قرار گرفته است. زمان و مکان در اجرای حدود نقش تعیین کننده ای دارند، بنابراین در صورت تزاحم مصلحت اجرای حدّ با مصلحت مهم تر، ممکن است حدّ موقتاً تعطیل یا به کیفیّت دیگری اجرا شود. بررسی روایات به عنوان یکی از منابع استنباط احکام در این بحث بسیار حائز اهمیت است. به عنوان مثال، میتوان به تأخیر در اجرای حدّ برای مجرم باردار یا بیمار، پناه بردن مجرم به حرم، گرم و سرد بودن هوا، مستحاضه بودن زن و عدم اجرای حدّ در مواردی از قبیل سرزمین دشمن، حدّ در مورد اهلکتاب، اضطرار، عفو مجرمان در زمان جنگ، عفو زنان بیشوهر، حدّ در سال قحطی و تغییر کیفیّت اجرای حدّ در فرد بیمار که مصلحت، مقتضی تعجیل حدّ بر اوست، اشاره نمود. در این نوشتار به نقش زمان و مکان و بحث مصلحت در اشخاص مجازات های حدّی با توجه به روایات و نظر فقها در تأخیر، توقف و تغییر کیفیّت اجرای حدّ پرداخته میشود و در آخر این نتیجه گرفته می شود که لازم است مصلحت سنجی در مورد حدود و رعایت اقتضائات زمان، مکان و اشخاص مجازات با توجه به روایات و نظر فقها مدّنظر قرار گیرد.

ملخص الجهاز:

همچنین از روایات استفاده می شود که پیامبر (ص ) و امامان (ع ) اهتمام ویژه ای به اقامه حدود داشته و تأخیر در اجرای آن را برای لحظه ای جایز نمی دانستند؛ با وجود این تأکیدات ، در قضاوت های پیامبر اکرم و حضرت امیر، مواردی موجود میباشد که به دلایلی حد را اجرا ننموده اند، یا اقامه آن را موقتا به تأخیر انداخته ، و یا مجرم را مورد عفو قرار داده اند، که تأخیر در اجرای حد بر زن باردار و مجرم بیمار، اجرای حد در غیر حرم ، عدم اجرای حد بر زن یهودی، عفو مجرمان در زمان جنگ ، و عفو زنان بی شوهر نمونه هایی از این قبیل است . لذا اگرچه مشهور فقها و حقوقدانان اسلامی، زمان را در اجرای حدود دخیل ندانسته و محدودیتی برای آن قائل نیستند، اما مقتضیات زمان و مکان علاوه برتأثیری که در مراحل تشریع و استنباط حکم شرعی می گذارد، در مرحله اعلام و اجرای آن احکام نیز مؤثر است ؛ زیرا برای اجرا باید شرایط و اوضاع و احوال فردی و اجتماعی - و به عبارت دیگر، زمینه مناسب اجرایی - احراز شود تا عدالت کیفری اسلامی بتواند به اهداف خود نزدیک شود. بین این عده با کسانی که در جامعه اسلامی زندگی می کنند و امکان این را دارند که اعتقادات خویش را محکم سازند، تفاوت بسیار است ؛ در ادامه ، نقش زمان و مکان و بحث مصلحت در اشخاص مجازات های حدی با توجه به روایات و نظر فقها در تأخیر، توقف و تغییر کیفیت اجرای حد بررسی شده و در آخر به استخراج قاعده اصطیادی پرداخته می شود.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول