خلاصة:
مهمترین توافقات جهانی تغییرات اقلیمی شامل کنوانسیون تغییرات آب و هوایی، پروتکل کیوتو و توافقنامه پاریس هر یک به نحوی کشورهای صادر کننده انرژی را تحت تاثیر تعهدات کاهش انتشار گازهای گلخانهای قرار داده است. در این میان کنوانسیون تغییرات آب و هوایی و پروتکل کیوتو که بر مبنای رژیم تمایزگرا شکل گرفته، با مسئول شناختن کشورهای توسعهیافته در انتشار بیش از حد گازهای گلخانهای تعهدات عمده کاهش انتشار را متوجه این گروه از کشورها نموده است. هم اکنون توافقنامه پاریس در محیط متمایز حقوقی، مذاکراتی، سیاسی و اقتصاد انرژی شکل گرفته و تمامی اعضاء را در قالب رژیم پایبندی متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانهای خود از طریق ارائه NDC اقدامات معین ملیمینماید. فرضیه مقاله پیشرو این است کهفرآیندهای جدید بینالمللی مرتبط با تغییرات آب و هوا به لحاظ الزامات فزاینده در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای بهویژه با منشا سوختهای فسیلی بر منافع کشورهای صادر کننده انرژی در جهان تاثیرگذارمیباشد. سوال اصلی این پژوهش امکان یا امتناع تشکیل یک بلوک مذاکراتی جدید ذیل توافقنامه پاریس در بین کشورهای صادر کننده انرژی در خلیج فارس با لحاظ فرضیه مذکور است. نتیجه تحقیق، با بکارگیری روش مطالعات تطبیقی و کتابخانهای، نشان میدهد که سازوکارهای مندرج در توافقنامه از جمله اقدامات ملی معین، حفظ پوشش گیاهی، سازگاری، مدیریت ضرر و زیان، فنآوری جذب و ذخیره کربنو کاهش انتشار گازهای گلخانهای از منابع مشخص از جمله چاههای نفت، زمینه را برای ارتقای همکاری بین این گروه از کشورها فراهم و ایجاد بلوک مذاکراتی بر اساس منافع مشترک در صورت تفوق بر موانع سیاسی و رقابتهای ژئوپلتیک راامکانپذیر میسازد.
ملخص الجهاز:
فرضيه مقاله پيش رو اين است که فرآيندهاي جديد بـين المللـي مرتبط با تغييرات آب و هوا به لحاظ الزامات فزاينده در زمينه کاهش انتشار گازهاي گلخانـه اي بـه ويـژه بـا منشـأ سوخت هاي فسيلي بر منافع کشورهاي صادر کننده انرژي در جهان تأثيرگذار ميباشد.
نتيجه تحقيق ، با بکارگيري روش مطالعات تطبيقي و کتابخانـه اي، نشـان ميدهد که سازوکارهاي مندرج در توافقنامه از جمله اقـدامات ملـي معـين ، حفـظ پوشـش گيـاهي٢، سـازگاري ، 3 مديريت ضرر و زيان ٤، فن آوري جذب و ذخيره کربن ٥ و کاهش انتشار گازهـاي گلخانـه اي از منـابع مشـخص از جمله چاه هاي نفت ، زمينه را براي ارتقاي همکاري بين اين گروه از کشورها فراهم و ايجـاد بلـوک مـذاکراتي بـر اساس منافع مشترک در صورت تفوق بر موانع سياسي و رقابت هاي ژئوپلتيک را امکان پذير ميسازد.
براي دستيابي به پاسخ هاي مناسب بـه بررسـي مهمتـرين اصول توافقنامه در راستاي پاسخ به اين سؤالات پرداخته ميشود: 2 اصل اقدامات معين ملي مطابق با ماده چهارم ، تمامي کشورها بايد بر اساس عدالت و شفافيت در راستاي هـدف اصلي توافقنامه با توجه به اصل مسئوليت مشترک اما متفاوت و با توجه به مقتضـيات ملـي، 1 Common Good 2 Principle of National Determine Contributions ميزان انتشار گازهاي گلخانه اي و منـابع انتشـار آن هـا و همچنـين ميـزان کـاهش گازهـاي مربوط را به دبيرخانه کنوانسيون اعلام نموده و در اين بـين ، کشـورهاي در حـال توسـعه و کمتر توسعه يافته ميتوانند نيازهاي خود را در راستاي سازگاري و کـاهش انتشـار گازهـاي گلخانه اي در NDC خود ذکر کننـد و از کشـورهاي توسـعه يافتـه ، سـازمان هـا و نهادهـاي اجرايي داراي سازوکار مالي مرتبط درخواست شده است که براي تهيه گزارش و آماده سازي 1 کشورهايي که ممکن است نياز به کمک مالي داشته باشند، حمايت نمايند.