خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف مقایسهی طرحوارههای ناسازگار اولیه در افراد با نشانههای غیربالینی اضطراب، افسردگی و افراد سالم انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع مطالعهی علی- مقایسهای بود. جامعهی آماری شامل دانشآموزان دختر دورهی متوسطهی شهرستان چایپاره بودند که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند تعداد 600 نفر (200 نفر مضطرب، 200 نفر افسرده و 200 نفر سالم) انتخاب شدند. برای تحلیل دادهها از روش تحلیل واریانس چند متغیره در سطح معنیداری 05/ 0 >p استفاده شد. یافتهها نشان داد که افراد افسرده، نسبت به دو گروه دیگر، طرحواره با معیارهای سرسختانهی بارزتری داشتند و از سوی دیگر افراد افسرده و مضطرب، نسبت به افراد سالم، نمرات بیشتری در طرحوارهی وابستگی/ بیکفایتی به دست آوردند. میتوان نتیجه گرفت که تمرکز بر شناخت عوامل پیشبین طرحوارههای ناسازگار اولیه در مداخلات درمانی و مشاورهای افراد دارای افسردگی و اضطراب، میتواند بخش مهمی از درمان این افراد را تشکیل دهد.
ملخص الجهاز:
با شناخت عوامل ایجاد کننده و تشدید کننده اضطراب و افسردگی میتوان آسیبپذیری افراد را به هر کدام از این دو اختلال مشخص کرد که از جمله مهمترین آنها، طرحوارههای ناسازگار اولیه است.
در حوزه رشد شناختی، طرحواره را بهصورت قالبی در نظر میگیرند که بر اساس واقعیت Kessler American Psychiatry Association Strach Turner, Rose, & Cooper Scott & Young یا تجربه شکل میگیرد تا به افراد کمک کند تجارب خود را تبیین کنند.
یانگ (2001) مدل Teasdale & Barnard Klosko Weishaar Freeman & Fusco Hoffart Delattre Cecero, Marmon, Beitel, Hutz, & Jones Taylor طرحوارهای خود را برای تشریح آسیبشناسی ارائه کردهاست و اساس نظری آن بر برخی مفاهیم و تحقیقات برمبنای تئوری دلبستگی قرار دارد و پیشنهاد میکند که یک میانجی بالقوه در روابط والدین و بروز آسیبشناسی فرزندان، ایجاد طرحوارههای ناکارآمد اولیه و یا باورهای هستهای منفی در فرزندان است (شفیلد، والر، اوموئلی، مایر، موری 1 ، 2005).
Sheffield, Waller, Emauelli, Murrey, & Meyer Halvorsen, Wang, Eisemann, & Waterloo Camara & calvate Wells & Carter Renner, Lobbestael, Peeters, Arntz, & Huibers Rijkeboer & De Boo روش جامعه آماری، نمونه و روش نمونهگیری روش پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسهای بود.
این پرسشنامه 75 آیتمی توسط یانگ و بارون 2 (1998) برای ارزیابی 15 طرحواره ناسازگار اولیه ساخته شده است.
Young Schema Questionnare Brown Oei & Baranoff جدول 1.
بخش نهایی نتایج نشانگر این است که بین افراد افسرده، مضطرب و سالم، در طرحواره استحقاق/ بزرگمنشی، اطاعت و ایثار تفاوت وجود ندارد.