خلاصة:
در این مقاله ضمن بررسی ضرورت تکافل اجتماعی براساس آیات و روایات، نقش تکافل در تقویت اجتماعی و رشد اقتصادی بررسی شده است. تکافل اجتماعی شامل دو بخش تکافل عام مبتنی بر وظیفة افراد جامعه در رفع نیازهای یکدیگر و ضمان اعاله مبتنی بر وظیفة حکومت در تامین حداقل ملزومات معاش افراد جامعه می شود که باید به طریقی تامین مالی شود. ساز و کارهای تکافل اجتماعی را می توان در راستای وظایف
بانک های قرض الحسنه تعریف کرد. برای اینکه این رویة حسنه بتواند ساز و کار عملیاتی و شیوه های تامین منابع خودکار داشته باشد در این مقاله به راه حل های عملیاتی تکافل اجتماعی پرداخته می شود.
ملخص الجهاز:
آییننامههای قانون بانكداری بدون ربا نیز در باب اعطای وامهای قرضالحسنه جزئیات این موضوع را ملحوظ میدارد كه پرداخت وام قرضالحسنه برای رفع احتیاجات افراد شامل هزینههای ازدواج، تهیة جهیزیه، درمان بیماری، تعمیرات مسكن، كمكهزینة تحصیلی و كمك برای ایجاد مسكن در روستاها میشود.
"/> در مورد وظیفة تأمین مسكن حضرت امیر در فرمان به مالك میفرمایند(وزارت امور اقتصادی و دارایی، 1371: ص 17): "به تو و همة فرمانداران امر میکنم كه قبل از اقدام در استفادة مالیات كشور به عمران و آبادی بپردازید.
در ارتباط با تأمین نیاز به تربیت و تعلیم و آموزش و مشاوره و راهنمایی میتوان به فرمان حضرت به مالك اشتر رجوع کرد: «فرماندار همچون رئیس خانوادهای است كه عیوب اعضای خانواده را باید برای خود نقیصه و عیب بداند»(وزارت امور اقتصادی و دارایی، 1371: ص 17).
5. راهبردهاى حمایت و کفالت برنامههای تأمین اجتماعی غالباً سه راهبرد اصلی زیر را در پیش میگیرند: الفـ راهبردهای بیمهای: این راهبردها مبتنیبر اشتغال افراد جامعه بوده و شامل بیمههای اجتماعی، صندوقهای احتیاط و مسئولیت کارفرما میشود.
7. نتیجهگیری در تکافل اجتماعی سپردهگذاران خیّر اعم از خصوصی و دولتی میتوانند منابع خود را با عقود مشارکتی برای امور خیریه یا عامالمنفعه نزد بانک یا مؤسسات قرضالحسنه سپردهگذاری کنند تا بانک و مؤسسة قرضالحسنه منافع یا اصل، یا اصل و منافع سپردهگذاری را ازطریق حوالة نهادهای خیریه و سازمانهای حمایتی یا به تقاضای خود شخص خیّر بهطور بلاعوض در اختیار افراد ضعیف لازمالحمایه یا خانوادة آنان قرار دهد.